Білім беру бағдарламасы

7М02316 - Синхронды аударма (батыс тілдері)

Білім саласы

7М02 Өнер және гуманитарлық ғылымдар

Дайындық бағыты

7М023 Тілдер және әдебиет

Білім беру бағдарламаларының тобы

М056 Аударма ісі, синхронды аударма

Мақсаты

Бағдарлама мақсаты - халықаралық конференцияларда, келіссөздерде, көпшілік алдында сөз сөйлеуде, сұхбаттасу жиындарында екі немесе одан да көп тілдерді пайдалана отырып, экономика, саясат, техника, өнер салаларын қамтитын синхронды аударманы жүзеге асыруға қабілетті; қазіргі заманғы еңбек нарығының талаптарына сәйкес сөйлеу этикеті мен кәсіби синхронды аудармашы этикасының стандарттары негізінде аударма жасаудың әдіснамалық қағидаттарын, стратегияларын және әдістемелерін қолдана алатын жоғары білікті синхронды аудармашыларды дайындау.

Оқыту тілі

Ағылшынша, қазақша & орысша

Кредиттер саны

120

Берілетін академиялық дәреже

Филология ғылымдары магистрі

Оқыту нәтижелері

- Белгілі коммуникативтік міндеттерді орындау үшін жалпыеуропалық стандарттарға сәйкес шет тілін меңгерудің кәсіби деңгейін көрсету. Монологтық және диалогтық сөйлеуді жазбасыз, қысу (компрессия) техникасын қолдана отырып және тілдер арасындағы байланысты қамтамасыз ету үшін лингвомәдени маркерлердің (фразеологизмдер, идиомалар, мақалдар және прецизиондық лексика) бастапқы тілден аударылатын тілге баламалы беру арқылы ауызша абзацты-фразалық және екі жақты аударманы жүзеге асыру.

- Халықаралық және ұлттық дипломатия хабарламаларын түсіне отырып, конференцияны   синхронды аудару кезінде синхронды аударма теориясы мен практикасы құралдарын қолдану; визуалды қабылдау кезеңдерімен қатар аударманың ішкі декодтауын; синхронды кабинада хабарды аударма тілінде және кері аударманы жүзеге асыру.

- Ықтималдық болжау техникасын қолдана отырып, келіссөздер мен сұхбаттардың ауызша екі жақты аудармасын жүргізу және әмбебап аударма жазба техникасының көмегімен бір тілден екінші тілге ауысу; синхронды аударманың берілген жоғары жылдамдығында жақсы жады, стресске төзімділікті және психологиялық дайындықты көрсету.

- Синхронды аударма кабинасында халықаралық ұйым мүшелерінің көпшілік алдында сөйлеу кезінде визуалды қолдаумен және онсыз ілеспе аударманы жүзеге асыру; халықаралық келіссөздер мен сұхбаттарда аудармашының этикасын сақтай отырып, синхронды аударманың теориясына, практикасына, стратегиясына және техникасына негізделген синхронды, ілеспе және екі жақты аударманы жүзеге асыру және аударма баламалары мен арнайы терминдер сәйкестігін таңдау арқылы сындарлы қарым-қатынасқа қол жеткізу.

- Іскери қарым-қатынаста сыбырлау техникасы мен қысқартылған аударма жазбасы техникасын қолдана отырып, ауызша ілеспе және синхронды аударманы жүзеге асыру; дипломатиялық құжаттамаға және саяси терминдерге аударма алдындағы талдау жүргізу.

- Халықаралық конференциялар мен келіссөздер кезінде көпшілік алдында сөйлеуді визуалды қолдаусыз (есту арқылы), құлаққап пен микрофонды қолданып және аудармашының қабылдау, мнемикалық қабілеттеріне сүйене отырып, синхронды аударма жасау; синхронды және ілеспе аударманың стратегиялық принциптеріне сәйкес лексика-семантикалық және синтаксистік трансформацияларды қолдану; желілік ресурстарды қолдану арқылы халықаралық құжаттаманың екі жақты аудармасын орындау; тәжірибеде аударма және өндірістік қызмет үшін басқару психологиясының негіздерін қолдану.

- Кино-бейне аударма техникасын қолдана отырып, синхронды аударма, сыбырлау (субсинхронды, сыбырлау) және синхронды кино / бейне аударманы, кинодискурсты талдауды жүзеге асыру; лексикалық баламалық пен сәйкестіктерге жету үшін салалық тақырыптарда (экономикалық, құқықтық және т.б.) аударма трансформацияларын қолдану; ауызша аудармада түпнұсқаның прагматикалық бейімделуін орындау; аударма практикасына енгізу мақсатында өзіндік ғылыми зерттеулерді коммерцияландыруға дайындау.

- Аударма ісіндегі заманауи тенденциялар аясында синхронды аударма технологиясы саласындағы ғылыми жобалар мен зерттеулерді жоспарлау және ұйымдастыру; ғылыми зерттеулерді коммерцияландыруды және оны нарыққа шығару үшін құқықтық қамтамасыз етуді жүзеге асыру; ғылыми зерттеулер жүргізу үшін философия әдіснамасын және басқару психологиясының теориясын мамандыққа оқытуда басқару процестері, қарым-қатынастары мен құбылыстарын талдау үшін қолдану.

- Синхронды аударма теориясы мен практикасының өзекті мәселелері бойынша зерттеулер жүргізу, яғни: есту арқылы түсіну, стресстік жағдайда ауызша мәтін құру, ақпаратты қысқа мерзімді жадыда сақтау және қазіргі заманғы аударма тенденцияларын сыни талдау негізінде ауызша аударманың тиімді әдістерін анықтау; шетел тілінде іскерлік тіларалық байланысты жүзеге асыру; заманауи аудармашылық технологияларды қолдана отырып, жоғары оқу орнының дидактикасына негізделген білім беру қызметін жобалау; ғылыми білімді бағалау және жүйелеу мақсатында ғылым философиясының даму заңдылықтарын талдау.

- Жоғары білім беру педагогикасының, тәрбие теориясы және білім берудің басқару   негіздерін қолдана отырып,   синхронды және ілеспе аударма техникасы, синхронды кабинаның жұмысы, аударма жазбасының ерекшеліктері, паремиологиялық, прецизиондық, терминологиялық және салалық лексиканың баламалы аударма әдістері, мәселелері бойынша курстар өткізу; фильмдерді аударудағы тіларалық сәйкессіздіктер, халықаралық сөйлеу этикеті ережелері және кәсіби этика синхронизаторы; лингвистикалық және сөйлеу құзыреттіліктерін дамыту және қазіргі заманғы тенденциялар тұрғысынан аударма мәселелерін талдау үшін ана тілі және шетел тілдерінің құрылымдық-функционалдық ерекшеліктерін халықаралық стандарттарға сәйкес жүйелеу; шетел тіліндегі іскерлік ақпаратты қабылдау және түсіну.

- Синхронды аударманың теориясы мен практикасы бойынша жоғары оқу орнында синхронды аударма жабдықтарын, ақпараттық технологияларды және оқытудың инновациялық әдістерін қолдана отырып сабақ өткізу; аударма тіліндегі фразеологиялық бірліктер мен фразеологиялық тіркестердің баламаларын табу; коммерциялық пайда табу үшін кейінгі құжаттармен (патенттеу, авторлық құқық) прагматикалық мақсатта аударма процесінің нәтижелерін модификациялау және стильдеу.

- Жеке басылық дамудың бағдарламасын жасау: интеллектуалды өзін-өзі дамыту; кәсіби, ғылыми және мәдениетаралық қызмет үшін шет тілін, оның ауызша және жазбаша білдіру түрлерін оқып үйренуді жетілдіру;   іскерлік қарым-қатынас, ғылыми және кәсіби мақсаттар үшін шетел тілін қолдану деңгейін көтеру; ғылымның философиялық, идеологиялық және әдіснамалық негіздерін өз зерттеулерімен кеңейту; синхронды аудармашының психологиялық дайындығын жақсарту; әртүрлі салалардағы (мұнай, заң, экономикалық, киноиндустрия және т.б.) фондық білім мен терминдердің белсенді қорын кеңейту; өз кәсібінің әлеуметтік маңыздылығын түсіну арқылы идиомалар, фразеологизмдер, мақалдар мен прецизиондық сөздерде кездесетін тіл мен ділдің ұлттық-мәдени ерекшеліктерін ескере отырып, синхронды аударманы оңтайландыру жолдарын іздеу; аударма іс-әрекетіндегі психологиялық жағдайларды талдау арқылы психологияны басқару; жоғары оқу орны оқытушысының беделі мен мәдениетін оқытушы қызметін талдау және өзін-өзі бағалау арқылы жоғары ұстау.

Оқуға түсушілер үшін

https://welcome.kaznu.kz/kz/education_programs/magistracy/speciality/1835

Академиялық қызмет 

БББ академиялық қызметі:

- гуманитарлық ғылымдар саласындағы жоғары білім саласындағы қолданыстағы нормативтік құжаттар мен әдістемелік ұсынымдар шеңберінде,

- университетте оқу-әдістемелік үдерісті реттейтін нормативтік құжаттарды жүзеге асыру нәтижесінде;

- әдістемелік жұмысқа қатысты жаңа нормативтік-құқықтық актілерді жалпылау және тарату арқылы;

-университеттің оқу-әдістемелік жұмысын ағымдағы және перспективалық жоспарлау; нормативтік-құқықтық актілерге, оқужұмыс жоспарына және білім беру бағдарламасына сәйкестігіне кафедра пәнінің оқу-әдістемелік кешенін (ПОӘК) келісу арқылы;

-оқу процесін оқу-әдістемелік материалдармен қамтамасыз ету мониторингісі, нәтижелерді құжаттамалық ресімдеу арқылы;

- оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеу; жұмыс оқу жоспарын әзірлеу және іске асыру нәтижесінде;

- университеттің академиялық саясаты және академиялық адалдық ережелері негізінде жүзеге асырылады.

Осы білім беру бағдарламасы бойынша білікті мамандарды дайындау бағытында еңбек ететін кафедра ұжымының құрамы: 7 ғылым докторы, 2 PhD докторы, 9 ғылым кандидаты, 9 магистр, 7 аға оқытушы, 6 оқытушы.

Ғылыми қызмет 

Білім алушыларды дамыту мақсатында кафедрада үйірмелер мен үйірмелер жұмыс істейді. «Көкжиек» клубы, «Түржіман», «Ағылшын драмасы», «Латын тілі клубы», «Неміс тілі клубы», «Әлеуметтік лингвистика, аударма теориясы мен тәжірибесі» зертханасы.бірлескен бағдарлама жұмыс істейді.

Кафедраның ғылыми мектептері немесе ғылыми бағыттары (ғылыми жобалар):

Абай Құнанбаевтың шығармашылық мұрасын пәнаралық зерттеу, ф.ғ.д., профессор Ж.Д.Дәдебаев,

Ғаламдық мәдениетаралық кеңістіктегі қазақстандық аудармалардың заманауи мәселелері: зияткерлік әлеуеті және даму келешегі, ф.ғ.д., профессор Ә.С.Тарақов.

Кафедраның ғылыми бағыттары: аударма теориясы мен практикасы, лингвистикалық салыстырмалылық, салыстырмалы әдебиет, аударма зерттеулеріндегі пәнаралық зерттеулер.

Халықаралық қызмет 

Білім беру бағдарламасы бойынша академиялық ұтқырлық келесі бағыттар бойынша жүзеге асырылады:

- университетаралық ынтымақтастық шеңберінде, академиялық ұтқырлық бағдарламалары шеңберінде оқыту;

- бірлескен білім беру бағдарламалары шеңберінде оқыту:

Лиссабон университеті (Португалия, Лиссабон),

Зальцбург университеті (Австрия, Зальцбург),

Ұлттық зерттеу университеті (Ресей, Мәскеу),

ТЭГУ университеті (Корея, Тэгу),

Нитредегі философ Константин университеті (Словакия, Нитра), Лодзь университеті (Польша, Лодзь),

Утрехт университеті (Нидерландылар, Утрехт),

Кадис университеті (Испания, Кадис),

Халықаралық білім беру және тілдер бойынша Біріккен Ұлттық Комитеті (АҚШ, Вашингтон),

Вена университеті (Австрия, Вена),

Малайя университеті (Малайзия, Куала-Лумпур).

Халықаралық серіктес университеттермен бірлескен жобалар жасалады:

С.Демирел ат. университетпен бірлескен халықаралық жазғы мектеп;

«Өрлеу» – ұзақ мерзімді біліктілікті көтеру курстары;

«British Council» – біліктілікті көтеру курстары.

Малайзия университетімен (Малайзия, Куала-Лумпур) халықаралық ынтымақтастық туралы келісімдер,

Қолданбалы ғылымдар университеті. Янос Кодани (Будапешт, Венгрия).

Шетел университеттерінің ұқсас бағдарламаларымен салыстыру және тәжірибе алмасу бағытында шетелдік ғалымдарға аударматанудың өзекті мәселелері бойынша дәрістер өткізіледі:

Амстердам Университетінің докторы, доктор Маргарет Дорлейн (Нидерланды, Амстердам),

Малайзия университетінің профессорлары Кристина Бланко Куантано,

Малайзия университетінің (Малайзия, Куала-Лумпур) Карен Эвенс,

аудармашы Сергей Дзюба (Ресей, Мәскеу),

Магомед Ахмедов (Дағыстан, Махачкала),

Орталық директоры С.Айтматовтың Лондондағы директоры Абдувалиев Рахима (Ұлыбритания, Лондон),

Колумбия университетінің профессоры Рафиз Абазов (АҚШ, Нью-Йорк).

Сапаны қамтамасыз ету (аккредиттеу, рейтинг, жұмыс берушілермен жұмыс)

«7М02316 - Синхронды аударма (батыс тілдері)» білім беру бағдарламасы жаңа болғаны себепті аккредиттеуден өтпеген.

Білім беру бағдарламаын іске асыру үшін факультетте төмендегідей лабораториялар бар:

Абай атындағы ғылыми-зерттеу институты,

Аударма орталығы,

“Smart technologies” атты синхронды аудармаға арналған мультимедиялық кабинет.

Бағдарлама түлектерін болашақта жұмысқа орналастыру үшін негізгі жұмыс берушілер:

1. Қазақстанның жоғары оқу орындары;

2. Қазақстанның ғылыми-зерттеу институттары мен орталықтары;

3. «Fattah Education» оқу орталығы;

4. Білім Серіктестерінің Компаниясы;

5. Алматы қаласындағы ағылшын мектептері;

6. «Эйр Астана» ЖШС, «Скат» ЖШС;

7. «Теңізшевройл» ЖШС;

8. Халықаралық қатынастар бөлімі.

Білім беру бағдарламасы жұмыспен қамтудың нақты бағыттары үшін маңызды:

1. Синхронды аудармашы;

2. Конференц-аудармашы;

3. Аудармашы-референт;

4. Университет оқытушысы.