Докторантура PhD
Мамандық шифры:
8D02203
Мамандығы:
Дінтану
Факультеті:
Философия және саясаттану
Бiлiктiлiгі:
- ғылыми - педагогикалық бағыт - философия докторы (PhD)
- Түлектер моделі
- Міндетті пәндер
- Элективті пәндер
- Кәсіби
1. Кәсіби қызметтегі қазіргі заманғы ғылыми парадигмалар аясында дінтану саласындағы жаңа зерттеулердің ғылыми бағыттары мен тұжырымдамаларын, гуманитарлық білімнің қазіргі заманғы әдіснамасы негіздерін және діни және антропологиялық мәселелердің ерекшеліктерін, заманауи әлемнің әлеуметтік-мәдени жағдайындағы үдерістер мен құбылыстардың ерекшеліктерін жүйелеу және түсіндіру;
2. Заманауи ғылыми жетістіктерге сыни талдау және бағалау жүргізу, ғылыми және практикалық мәселелерді шешуде, оның ішінде пәнаралық бағыттарда жаңа идеяларды қалыптастыру;
3. Қазақстандық қоғамның ортақ азаматтық сәйкестігін нығайту, Қазақстан халықтарының этникалық және мәдени әртүрлілігін сақтау мақсатында мемлекеттік ұйымдардағы діни бірлестіктермен байланыс бөлімшелерінде қызметін ұйымдастыру және басқару; Этникааралық, конфессияаралық келісімді қамтамасыз етуге, этносаралық қатынастарды үйлестіруге, этникалық және діни негізде жанжалдарды болдырмауға бағытталған іс-шараларды жүзеге асырады;
5. Дінтану саласындағы ғылыми және білім беру мәселелерін шешу үшін Қазақстан және халықаралық зерттеу топтарының жұмысына қатысу;
6. Сыни ойлауға негізделген білім беру технологиялары мен оқыту әдістерін пайдаланатын жоғары оқу орындарында дінтану сабақтарын өткізу және сабақтан тыс жұмыс жүргізу бойынша оқу материалдарын әзірлеу;
7. Дінтану саласындағы өзекті мәселелер бойынша діни зерттеулердің білікті тұжырымдарын, халықаралық және шетелдік зерттеулер тәжірибесін ескере отырып, діни зерттеулерді сараптауды, алдын-ала болжам жасауды және ұсыныстар мен тұжырымдарды шығару;
8. Зерттеу объектісіне барабар материал негізінде тәуелсіз ғылыми зерттеулер жүргізу, діни білім саласындағы перспективалық өзекті мәселелер мен проблемаларды дамыту, оларды қазіргі заманғы теориялық және әдіснамалық тәсілдер мен ақпараттық технологияларды дамыту негізінде жобалау әдіснамасын таңдау;
9. Мемлекеттік және шет тілдеріндегі ғылыми қарым-қатынастың заманауи әдістері мен технологияларын қолдану;
10. Дәстүрлі діндердің діни ұйымдары мен заманауи діни ағымдар мен қазіргі заманғы қазақстандық қоғамдардың қазіргі заманғы діни ағымдары арасындағы өзара әрекеттесу үрдістерін салыстырмалы түрде зерттеуге, діни проблемаларды тәуелсіз талдауды жүргізуге, деректерді жүйелендіруге, жаңа шешімдерді әзірлеуге және ғылыми проблемаларды түсіндіруге қолданыстағы тұжырымдамалық тәсілдерді сыни бағалау;
11. Төзімділікке тәрбиелеудің тұжырымдамалық әдістерін, әлемнің жетекші ғылыми мектептерін, жаңа идеяларды синтездеу және нәтижелерді ғылыми есеп немесе есеп түрінде түсіндірудің әдіснамалық принциптерін және теориялық түсіндірулерін талдау және бағалау;
12. Дін және діни бірлестіктердің қызметі туралы әртүрлі мәселелер бойынша консультациялар жүргізуде кәсіби білімдерді пайдалану.
2. Заманауи ғылыми жетістіктерге сыни талдау және бағалау жүргізу, ғылыми және практикалық мәселелерді шешуде, оның ішінде пәнаралық бағыттарда жаңа идеяларды қалыптастыру;
3. Қазақстандық қоғамның ортақ азаматтық сәйкестігін нығайту, Қазақстан халықтарының этникалық және мәдени әртүрлілігін сақтау мақсатында мемлекеттік ұйымдардағы діни бірлестіктермен байланыс бөлімшелерінде қызметін ұйымдастыру және басқару; Этникааралық, конфессияаралық келісімді қамтамасыз етуге, этносаралық қатынастарды үйлестіруге, этникалық және діни негізде жанжалдарды болдырмауға бағытталған іс-шараларды жүзеге асырады;
5. Дінтану саласындағы ғылыми және білім беру мәселелерін шешу үшін Қазақстан және халықаралық зерттеу топтарының жұмысына қатысу;
6. Сыни ойлауға негізделген білім беру технологиялары мен оқыту әдістерін пайдаланатын жоғары оқу орындарында дінтану сабақтарын өткізу және сабақтан тыс жұмыс жүргізу бойынша оқу материалдарын әзірлеу;
7. Дінтану саласындағы өзекті мәселелер бойынша діни зерттеулердің білікті тұжырымдарын, халықаралық және шетелдік зерттеулер тәжірибесін ескере отырып, діни зерттеулерді сараптауды, алдын-ала болжам жасауды және ұсыныстар мен тұжырымдарды шығару;
8. Зерттеу объектісіне барабар материал негізінде тәуелсіз ғылыми зерттеулер жүргізу, діни білім саласындағы перспективалық өзекті мәселелер мен проблемаларды дамыту, оларды қазіргі заманғы теориялық және әдіснамалық тәсілдер мен ақпараттық технологияларды дамыту негізінде жобалау әдіснамасын таңдау;
9. Мемлекеттік және шет тілдеріндегі ғылыми қарым-қатынастың заманауи әдістері мен технологияларын қолдану;
10. Дәстүрлі діндердің діни ұйымдары мен заманауи діни ағымдар мен қазіргі заманғы қазақстандық қоғамдардың қазіргі заманғы діни ағымдары арасындағы өзара әрекеттесу үрдістерін салыстырмалы түрде зерттеуге, діни проблемаларды тәуелсіз талдауды жүргізуге, деректерді жүйелендіруге, жаңа шешімдерді әзірлеуге және ғылыми проблемаларды түсіндіруге қолданыстағы тұжырымдамалық тәсілдерді сыни бағалау;
11. Төзімділікке тәрбиелеудің тұжырымдамалық әдістерін, әлемнің жетекші ғылыми мектептерін, жаңа идеяларды синтездеу және нәтижелерді ғылыми есеп немесе есеп түрінде түсіндірудің әдіснамалық принциптерін және теориялық түсіндірулерін талдау және бағалау;
12. Дін және діни бірлестіктердің қызметі туралы әртүрлі мәселелер бойынша консультациялар жүргізуде кәсіби білімдерді пайдалану.
-
Мемлекет және дін арақатынастары
- Кредит саны: 5
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты мемлекет пен дін арасындағы қарым-қатынасты сыни тұрғыдан талдау, ықтимал салдарларын болжау, құрылымның мүмкін жолдары мен тәсілдерін жасақтау, үлгісін әзірлеу және мемлекет пен дін арасындағы қарым-қатынастарды жаңғыртуға инновациялық элементтерді енгізу бойынша нұсқаулықтарды әзірлеу; Докторант пәнді зерделеу нәтижесінде келесі біліктілікке ие бола алады: 1. мемлекет пен діннің өзара қарым-қатынасын зерттеудің теориялық-әдіснамалық тәсілдерін, олардың тақырыптарының өзгеру логикасын, оларды талдау мен тұжырымдау әдістері мен принциптерін жүйелеу және түсіндіру; 2. дін және мемлекеттік құқықтық нормалардың оңтайлы арақатынасын зерттеу мәселелері мен міндеттерін, мемлекет пен діннің өзара іс-қимылының негізгі үлгілерін қалыптастыру; 3. әлеуметтік бағдарламаларға құқықтық нормаларды зерттеу нәтижелерін енгізу процесін үйлестіру; 4. практикалық ғылыми, редакциялық міндеттерді шешу ісіндегі қазіргі ғылыми жетістіктерін, ғылыми зерттеулерді кәсіби қызметте пайдалану; 5. дінтану пәндерін жоғары теориялық және әдістемелік деңгейде оқыту; 6. әлеуметтік және құқықтық жоспардың ықтимал салдарларын болжау, құрылымның мүмкін жолдары мен тәсілдерін жасақтау, 7. мемлекеттік діни саясат саласындағы стратегияны қайта құру бойынша жаңа модельдерді әзірлеу; 8. мемлекеттік-конфессиялық қатынастардың даму тенденциялары мен қайшылықтарын болжау, мемлекеттік - конфессиялық қатынастардың әлемдік тәжірибесін жинақтау. Пәндерді оқыған кездекелесі аспектілер қарастырылады: Қазақстан қоғамының және діни бірлестіктердің бүкіл әлеуметтік институттарының өзара әрекеттесу тарихнамасы; жаңа діни ағымдардың қызметінің нормативтік-құқықтық негіздері, оның ішінде деструктивті бағдарлары; қоғам өмірінің түрлі салаларында конфессиялық-мемлекеттік қатынастарды дамыту перспективалары; мемлекет пен дін арасындағы өзара қарым-қатынас принциптері.
-
Академиялық жазу
- Кредит саны: 2
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты- академиялық дискурс ерекшелігін ескере отырып әр түрлі ғылыми және ғылыми-ақпараттық мәтіндер жасау, өзіндік идеяларын құрылымдық тұрғыдан баяндау қабілетін қалыптастыру. Пән ғылыми стилдің ғылымилығын, дұрыстығын, жаңалығын, өзектілігін, ерекшелігін құрылымын, қисынын, ерекшеліктерін ашады. Ғылыми мәтіндердегі нормативті-стилистикалық қателерді тәсілдерін талдау. Докторлық диссертация тақырыбы, таңдап алынған бағытына сай ғылыми мәтіндерді құру
-
Ғылыми зерттеудің әдістері
- Кредит саны: 3
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты докторанттардың таңдап алынған бағыт, дайындық саласында заманауи ізденіс әдістерін меңгеру, ғылыми ақпаратты өңдеу және қолдану ісінде шығармашылық қабілеттерін қалыптастыру, сонымен бірге жоспарлау, ұйымдастыру және ғылыми-зерттеу қызметін кезең-кезеңмен өткізу, кешенді зерттеуді жобалау және жүзеге асыру ғылыми-біліктілік жұмыс (диссертация) тақырыбына сәйкес зерттеудің эмпирикалық базасымен ғылыми-эксперименталды жұмыс жүргізу қабілетін дамыту
-
Дінтанулық теорияларды зертеудің әдістері мен технологиясы
- Кредит саны: 5
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты жүйелі түсінуді, тұжырымдамалық бағдарламаларды, теориялық мәселелерді, әдіснамалық тәсілдерді, дінтану әдіснамасын зерттеу әдістерін визуализациялау қабілетін қалыптастыру; әдіснамалық материалды аннотациялау; олардың нәтижелерін әлеуметтік бағдарламаларға енгізу процесін үйлестіру. Докторант пәнді зерделеу нәтижесінде келесі біліктілікке ие бола алады: 1. пәннің зерттеу нысаны, тұжырымдық бағдарламалар, теориялық проблемалар, методологиялық ұстанымдар, дінтану методологиясын зерттеу әдістері туралы жүйелік түсініктерді білу; 2. дәстүрлі діни қауымдастықтарды, қазіргі діни қозғалыстар мен культтерді зерттеудің әдістерін, далалық зерттеу, дінтанулық талдау әдістерінің қолданылу ерекшеліктерін анықтау, салыстыру, іздеу жұмыстарын жүргізу; 3. методологиялық сипаттағы материалдарды жариялау, таныстыру; 4. зерттеу жобаларының ғылыми және синергетикалық тиімділігін жоспарлау; 5. олардың нәтижелерінің әлеуметтік бағдарламаларға енгізу үрдерісін ұйымдастыру; 6. алынған нәтижелерді жүйелеу және жалпылау, бақылаудың күнделік жазбаларын, талдау жазбалары мен есептерін, қайта жобалау бойынша нұсқаулықтар құрастыру; дінтанулық теориялардың когнитивтік және түсіндірмелік мүмкіндіктерінің негізінде ғылыми, ғылыми-көпшілік және оқу ақпараттарын толықтыру, жетілдіру. 7. діни нысан немесе қауымдастықты зерттеу бойынша шараларды жоспарлау, зерттеу нәтижелері бойынша негізделген және дәйектелген түрде сыни бағалау және ғылыми белді ғалымдардың еңбектерін интерпретациялау негізінде ғылыми баяндама дайындау және зерттеу нысаны бойынша рационалды негізделген болжам жасау; 8. дінтанулық талдауда инновациялық әдістерді сыни бағалау және тиімді қолдану, зерттеу нысаны бойынша ақпаратты өңдеу үшін заманауи ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдану; Пәнді оқу барысында келесі аспектілер қарастырылады: зерттеу объектісі туралы ақпаратты өңдеу үшін жаңа ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдану арқылы дінтану талдауының инновациялық әдістері, лингвистиканың әдіснамалық ресурсы. Қазіргі дінтанудың теориялары мен әдістері, ХХ ғасырға арналған дін туралы ғылымның даму концепциялары. Дінтанудың тарихи дамуының негізгі кезеңдері, Батыс, Азия, ТМД елдерінде дінтану зерттеулерінің негізгі даму кезеңдері.
-
Докторлық диссертацияны жазу және қорғау
- Кредит саны: 12
- Бақылау түрі: Докторлық диссертация
- Сипаттамасы: Докторлық диссертацияны жазу және қорғаудың мақсаты: докторлық диссертацияны қорғау үшін ғылыми-зерттеу жұмыстарының мазмұнын жариялау қабілетін қалыптастыру болып табылады. Курсты оқу барысында докторант төмендегідей білімдерді меңгереді: 1. теориялық немесе қолданбалы міндеттерді шешуге мүмкіндік беретін жаңа ғылыми негізделген теориялық және эксперименттік нәтижелердің мазмұнын негіздеу немесе нақты ғылыми бағыттарды дамытудағы басты жетістік; 2. қызметтің кəсіби саласының ерекшелігіне қарай берілген тапсырмалардың шешімдерінің толықтығын бағалауды түсіндіру; 3. олар зерттеулер мен практикалық мәселелерді шешудің балама шешімдерін талдай алады және осы нұсқаларды іске асыру перспективаларын бағалайды; 4. ғылыми мәтіндерді жазу дағдыларын қолдануға және оларды ғылыми басылымдар мен презентациялар түрінде көрсету. 5. ғылыми іздестіруді жоспарлау және құрылымдау, ғылыми-зерттеу проблемасын анық көрсету, оны зерттеудің жоспары / бағдарламасы мен әдістерін әзірлеу, мемлекеттік білім беру мекемесінің талаптарына сәйкес ғылыми дәреже бойынша диссертация түрінде ғылыми-біліктілік жұмысын ресімдеу «8D07502 -Стандарттау және сертификаттау (салалар бойынша)» білім беру бағдарламасы бойынша философия докторы (PhD). Докторлық диссертацияны жазу және қорғауды оқу нәтижесінде докторанттар төмендегі мәселелерді қарастырады: Қорғауға ұсынылатын диссертацияларды рәсімдеу үшін құжаттарды ресімдеу. Диссертацияның ақпараттық картасы және тіркеу-тіркеу карточкасы (Visio 2003 форматында). Диссертациялық жұмыстың алдын-ала қорғалған мекемесінің мәжілісінің хаттамасынан үзінді. Жоғары аттестаттау комиссиясына хат жазыңыз. Авторефератты жариялау мүмкіндігі туралы сараптамалық қорытынды. Диссертацияны жариялау мүмкіндігі туралы сараптамалық қорытынды. Есеп комиссиясының отырысының хаттамасы. Дауыс беру бюллетені. Диссертациялық кеңес отырысының стенограммасы. Ғылыми мақалалар тізімі. Ресми қарсыластың жауабы. Жетекші ұйымға шолу. Ғылыми кеңесшіні еске алу.
-
Қазіргі замандық діни философиядағы антропологиялық дискурс
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты діни антропологияның қазіргі аспектілерін сыни талдау қабілетін қалыптастыру, әртүрлі діни-антропологиялық концепцияларды салыстырмалы талдауды жүзеге асыру, діни-антропологиялық концепциялардың тарихи параллельдерін жүргізу. Пәнді аяқтаған соң докторант келесі икемділік-дағдыларды игереді: 1. діни философиялық-антропологиялық ойлардың негізгі кезеңдерін, қазіргі діни-антропологиялық негізгі концепцияларды; философиялық антропологиядағы фундаментальді теориялық мәселелерді зерделей біледі; 2. қазіргі діни-антропологиялық концепцияларды біледі және оларды салыстыра алады; 3. діни антропологияның теориялық принциптері мен әдістерін өркениеттің қазіргі сұраныстарына қолданудың дұрыстығын, балама антропологиялық гипотезаларға сыни тұрғыдан қарауды, антропологиялық дискурстың қазіргі мәселелерін баяндау және оларды сыни тұрғыда дәйектеп, негіздеуді түсіну; 4. философиялық және діни антропологиядағы методологиялық ұстанымдарды жүйелі түсіну, философиялық және діни дискурстың категориальдық аппаратын, базалық принциптерін, әдістерін игерудің кәсіби деңгейін көрсету; 5. қазіргі шетелдік антропологиялық зерттеулерді зерделеуде теориялық ұстанымдарды зерттеудің ғылыми бағдарламасын жасақтау, шетелдік антропологиялық зерттеулердің методологиясын қазақстандық қоғамның мәдени ерекшеліктеріне қатысты бейімдеу; 6. діни антропологияның заманауи аспектілерін сыни талдау және түрлі діни-антропологиялық концепцияларға салыстырмалы талдау жасау, классикалық діни-антропологиялық концепциялармен тарихи параллель жүргізу; 7. өз мамандығының профилі бойынша сараптамалық жұмыс жүргізу және оның қорытындыларын тиісті талаптарға сәйкес рәсімделген есептер түрінде жариялау; 8. салыстырмалы талдау, әлеуметтік модельдеу және діни антропологияның дамуын талдау әдістерімен жұмыс дағдыларын жетілдіру. Пән діни антропология, адам туралы діни және философиялық ілімдердің теориясы мен тарихы туралы білімдерді қалыптастырады. Пәнді оқытқан кезеңде келесі аспектілер қарастырылады: Діни антропологияға кіріспе. Адамның философия мен ғылымда пайда болуы мәселесі. Қазіргі заманғы философиялық антропологияның шетелдік және отандық ой-пікірлердің негізгі идеялары. Түрік әлеміндегі антропологиялық дискурс. Адам туралы діни ілімдердің теориясы мен тарихы тұлғаға рухани ізденістерде және күнделікті өмірде, басқа адамдармен қарым-қатынаста, дінтанушының, философтың, оқытушының, саясаткердің, журналистің, әкімшінің, сондай-ақ мемлекеттік қызметкердің кәсіби қызметінде бағыт-бағдар береді.
-
Дін туралы ғылымның өзекті мәселелері
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты Қазіргі дінтанулық, философиялық, әлеуметтік-саяси, психологиялық мәселелерді сыни талдау, гуманитарлық ғылымдардағы өзгерістердің негізгі тенденцияларын қалыптастыру. Докторант пәнді зерделеу нәтижесінде келесі біліктілікке ие бола алады: 1. қазіргі заманғы дінтану проблемаларының табиғаты мен ерекшелігін, қазіргі заман мәдениетінің дінтану орнын, оның дамуының негізгі үрдістерін білу; 2. қоғамның әлеуметтік, экономикалық және рухани даму үрдістерін ғылыми талдау негізінде Дінтану, философиялық, әлеуметтік-саяси және ғылыми әдебиеттерді сыни талдау; 3. әлемдік және отандық дінтанудың негізгі қазіргі заманғы тұжырымдамаларын, олардың басты авторларын, мектептері мен бағыттарын, олардың арасындағы тұжырымдамалық айырмашылықтарды, қазіргі заманғы дінтанулық пікірталастардың негізгі мазмұнын қорыту; 4. ғылыми-зерттеу қызметі барысында туындайтын және тереңдетілген кәсіптік білімді талап ететін міндеттерді тұжырымдау және шешу; 5. дінтанулық проблемаларды болжау және ұсыныстар беру; 6. ғылыми-зерттеу қызметі барысында туындайтын және кәсіби білімді қажет ететін міндеттерді тұжырымдау және шешу; 7. алынған нәтижелерді өңдеу, әдеби деректерді ескере отырып, талдау және түсіну; 8. пән саласының негіздерімен сәйкес пәнге ерекше үлес қосу. Пәнді оқу барысында келесі аспектілер қарастырылады: «Дін туралы ғылым» түсінігі. Рух туралы ғылымның пайда болуы. Гуманитарлық ғылымдардың теориялық принциптері (Кант, Гегель, Конт, Дильтей, Риккерт, Кассирер). Адам туралы ғылымдағы нысанды зерттеу принциптері. «Рационалдық» түсінігі және оның шептері. ХХ ғ. ақиқат және «ақиқаттылықты» зерттеудің ерекшелігі. «Концептуалды сұлба» мәселесі; конвенционализм және метатілдер. Сандық функциялар ғылыми зерттеу нысаны ретінде.
-
Заманауи түсіндірмелердегі қазақстандық дәстүрлі қоғамдағы ислам
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты ислам болмысын тарихи объективтілік және заманауи әдістемелік бағыттар тұрғысынан талдау қабілетін қалыптастыру, дәстүрлі қазақ қоғамы тұрғысынан ислам теологтарының фундаменталды жұмыстарын бағалау; Докторант пәнді зерделеу нәтижесінде келесі біліктілікке ие бола алады: 1. ислам теологтары мен ғалымдарының фундаменталды еңбектерін қазіргі шындық тұрғысынан бағалау; 2. кәсіби қызметтің түрлі салаларында өкілдік-делдалдық қызметтерді жүзеге асыру және координациялық құрылымдардың жұмысын ұйымдастыру мен басқару; 3. мамандану аймағының елдерінде қоғамдық-саяси институттурдың қалыптасуы мен қызметіне діни және діни-этикалық ілімдердің ықпалы мен сипатын анықтау; 4. ислами ғылыми зерттеулер жүргізудің принциптері мен әдістері және ғылыми-зерттеу жобаларда жұмыс істеу; 5. қазақстандық дәстүрлі қоғамдағы ислам мәселелері мен сұрақтарын сараптау; 6. қайнаркөздік негізгі, теоретикалық және классикалық материалдардың кең легін қолдану; 7. ислам бойынша дәрістік курстарды оқып және семинар сабақтарын жүргізе білу, әдістемелік материалдарды жасау; 8. ғылыми-дерекнамалық материалдар, ғылыми мақалалар, оқу-әдістемелік бағдарламаларды жасап шығару, дінтану саласында ғылыми-зерттеу жобаларымен жұмыс жасау. Пәнді оқыту барысында келесі аспектілер қарастырылады: Қазақстанның тарихи және мәдени кеңістігінде діни дәстүрлер; Ханафи әдіснамасы мен идеалогиясының мәнін және оның қазақи діни санаға әсері; исламның негізгі қайнаркөздері; Ханафи мазхабы шеңберінде суннит исламының негізгі қағидалары мен ойлары; Ханафи суннизмі негізінде ислам мен дәстүрдің ара-қатынасы; қазақтардың рухани мұрасы мен діни дәстүріне тән әмбебаптылық пен ерекшелік; қазақ дәстүрлі қоғамындағы әйелдердің орны.
-
Жаңа діни қозғалыстар
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты қазіргі заманғы жаңа діни қозғалыстардың қалыптасуының әдіснамалық принциптерін сыни талдау қабілетін қалыптастыру, негізгі түрлерін қалыптастыру, діни практиканың мәні, мазмұны, құрылымы, діни ілімнің ерекшеліктері. Докторант пәнді зерделеу нәтижесінде келесі біліктілікке ие бола алады: 1. қазіргі заманғы діни зерттеулер тұрғысынан жаңа діни бірліктердің доктриналық және басқа ерекшеліктерінің сипаттамаларын, олардың қазақстандық қоғам өміріндегі орнын, халықтың, соның ішінде жастардың әртүрлі топтарының арасында жаңа діни қозғалыстардың таралу дәрежесін, формаларын, тәсілдерін, тәжірибесін көрсете алады; 2. қазіргі әлемдегі, Батыста, Қазақстанда ЖДАның діни ілімдері мен қызметтерін, оның ұйымдастырылуын, тарихын, пайда болу себептерін қайта қалпына келтіре алады; 3. жаңа діни ағымдардың қызметін мемлекеттік-құқықтық реттеу жолдарын түсіндіру; 4. жаңа діни қозғалыстардың түпдеректік мәтіндерінің мазмұны мен негізгі идеяларына сын-пікірмен қарау; 5. ЖДА табиғаты жайлы зерттеулердің тұжырымдамалық бағдарламаларының көзқарастары мен негізгі әдіснамалық тәсілдері жайлы біледі, олардың жіктелуін, ЖДА-дың заманауи ерекшеліктері мен тарихи дамуының негізгі кезеңдерін талдау әдістерін меңгеру арқылы жүйелі түсінігі қалыптасады; 6. Қазақстан, Орталық Азия халықтарының діни мінез-құлқындағы, санасы мен коммуникацияларындағы күтілетін өзгерістерді болжау жөніндегі әдістемелік ұсынымдарды рецензиялау және әзірлеу; 7. жаңа діни қозғалыстар ілімдерінің әртүрлі ерекшеліктерін зерттеу әдістерінің кешенін синтездеу; 8. діни практиканың әдіснамалық принциптері мен негізгі түрлері мен мағынасын, діни ілімнің мазмұнын, ЖДА діни ілімінің құрылымы мен ерекшеліктерін сыни талдау және бағалау, олардың негізінде олардың идеяларын синтездеу және нәтижелерін ғылыми баяндама немесе есеп түрінде түсіндіру. Курс ЖДА арналған зерттеу нәтижелерін талдау және осы саладағы дінтанулық зерттеулерді жүзеге асыру қабілетін қалыптастырады. Пәнді оқыту кезеңде келесі аспектілер қарастырылады: Жаңа діни ағымдардың жіктелуі. Жаңа діни қозғалыстардың таралуы мен белсенділігі. Қазіргі діни сектанттылық. Жаңахристиандық ағымдар. Соңғы өсиет шіркеуі. Жетінші күн адвентистері. Евангелшіл христиандар. Иегова куәгерлері. «Соңғы күн әулиелерінің Иисус Христос шіркеуі» (мормондар). Қазіргі ислам ағымдары. Қазақстандағы жаңа исламдық қозғалыстар. Дүниежүзілік Ахмадия мұсылмандар қауымы. Бахай ағымы.
-
Исламофобия және діни негіздегі стереотиптер
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: «Пәннің мақсаты «Діни негіздегі исламофобия және стереотиптер» курсы арнайы әдебиетті, сонымен қатар шетелдік (батыс, түрік, араб, ресейлік) және қазақстандық БАҚ сараптау негізінде діни тұрғыда исламофобия мен әлеуметтік-психологиялық стереотиптер түсінігінің теоретикалық-сараптамалық және дінтанушылық зерттеулерін үйретеді. Докторант пәнді зерделеу нәтижесінде келесі біліктілікке ие бола алады: 1. ислам дінін және ислам тұжырымдамалық доктриналарын зерттеуде тұтас жүйелі ғылыми дүниетаным негізінде кешенді, оның ішінде пәнаралық зерттеулерді жобалау және жүзеге асыру; 2. исламды зерттеудегі стереотиптік тәсілдерді сын тұрғысынан анықтау; 3. исламофобияның пайда болуының контекстілерін, исламофобия феноменін зерттеудегі исламтанулық дискурстың мәселелерін талдау; 4. мәтінді сараптау барысында ислами компаративистиканың герменевтикалық тәсілдері мен әдістерін қолдану; 5. қазіргі заманғы шындыққа сай ислам теологтары мен зерттеушілерінің негізгі жұмыстарын бағалау; 6. қайнаркөздік негіздегі, теоретикалық және классикалық материалдардың кең легін қолдана білу; 7. Аймақ елдеріндегі әлеуметтік-саяси институттардың қалыптасуы мен жұмыс істеуіне діни және діни-этикалық ілімдердің дәрежесі мен әсер ету сипатын анықтау; 8. исламның ғылыми зерттеулерін жүргізудің негізгі принциптері мен әдістерімен және ғылыми-зерттеу жобаларында жұмыс істеу. Докторанттардың саяси, діни өмір саласындағы күрделі құбылыстар мен үрдістерді өңдеу, аннотациялау, жасау, талдау қабілетін қалыптастыру. Пәнді оқыту барысында келесі аспектілер қарастырылады: Қазақстанның діни кеңістігінде исламофобия және стереотиптер; исламофобияның негізі және оның идеологиясы; исламофобияның діни санаға әсері; исламның негізгі қайнар көздері; ханафи мәзһабы шеңберіндегі исламның сүнниттік идеологиялық негізі мен негізгі принциптері; сүнниттік ханафи мәзһабы аясында ислам мен дәстүрдің арақатынасы; исламның «ханафи мәзһабы», «саяси ислам» және діни либерализм идеологиясын арасындағы негізгі айырмашылықтар.
-
Рухани саладағы конфликтология
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты - осы пәннің ерекшелігін жүйелі талдау қабілетін, рухани саладағы жанжалдарды түсінудің негізгі тәсілдерін қалыптастыру. Докторант пәнді зерделеу нәтижесінде келесі біліктілікке ие бола алады: 1. Жанжалды басқарудың философиялық әдіснамасының негізгі түрлерінің ғылыми тұтастығымен маңызды зерттеу үрдісін әзірлеу және бейімдеу; 2. қазіргі ғылыми жетістіктерді сыни талдау және бағалау, зерттеу және практикалық міндеттерді шешу кезінде, соның ішінде пәнаралық салаларда жаңа идеяларды жинақтау; 3. қазіргі заманғы зерттеу әдістерін және ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалана отырып, кәсіби салада ғылыми-зерттеу қызметін жүзеге асыру; 4. рухани саладағы жанжалдардың қазіргі заманғы практикалық қолдану перспективаларын сыни талдау және бағалау; 5. Рухани саладағы жанжалдарға байланысты проблемаларды талқылауға арналған өз саласы бойынша тең дәрежеде, кең ғылыми қоғамдастықпен және қоғаммен теңестірілген; 6. Рухани өмірде қақтығыстарды басқару технологиясын кәсіби қызметте қолдану; 7. әлеуметтанулық зерттеулер бағдарламасын ғылыми тұтастықпен қалыптастыруда соңғы отандық және шетелдік тәжірибені әзірлеу және бейімдеу; 8. Жан-жақты жанжалдардың ерекшеліктерін зерттеу. Пәнді оқыған кезде рух пен діннің қарым-қатынасы, архаикалық діндерде, ұлттық және әлемдік діндерде және зайырлы әлемде рухты түсінуді салыстыру қарастырылады. Қоғамның рухани саласын талдаудағы конфликтологиялық көзқарас. Рухани саладағы қақтығыстардың негізгі түрлері мен проблемалары. Рухани саланың жанжалдарының түрлері: құндылық қақтығыстар, идеологиялық қақтығыстар, этикалық қақтығыстар, идеологиялық қақтығыстар, нанымдардың қақтығыстары, дәстүрлер мен жаңалықтардың қайшылығы, рухани мәдениеттің қақтығығы.
-
Қазақ халқының діни санасы мен діни дәстүрлерінің онтологиясы
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты діни дәстүр және діни сана феноменін зерделеу кезінде тарихи-логикалық, герменевтикалық және компаративистік талдаумен айналыса білуді қалыптастыру. Докторант пәнді зерделеу нәтижесінде келесі біліктілікке ие бола алады: 1. дәстүрлер мен модерн өзара іс-қимылына негізделген Қазақстанның қазіргі заманғы мәдени парадигмасын диалогтық құрастыру, дәстүр, дәстүр феномені зерделеудегі әдістемелік тәсілдерді мониторингілеу; 2. ауқымды деректанулық базалық, теориялық және классикалық материалды жүйелеу; 3. толерантты діни сананы қалыптастырудағы діни дәстүрлер онтологиясының мәселелері мен мәселелерін талдау; 4. қазіргі заманғы әдіснамалық ұстанымдар тұрғысынан түркологтардың, исламтанушылардың, дінтанушылардың іргелі жұмыстарын қолдану; 5. ғылыми-деректану материалдарын, ғылыми мақалаларды, оқу-әдістемелік бағдарламаларды өңдеу; 6. дайындық бейініне сәйкес оқу пәндері бойынша оқу-әдістемелік құжаттамаларды жобалау; 7. діни сананың гносеологиялық моделіндегі тіл мен символдың орны мен мәнін ашу; 8. қазіргі діни сананың жағдайын зерттеу және оған манипуляциялық технологиялардың әсерін ашу. Курс ғылым мен бүкіл мәдениетті дамыту үшін маңызды дүниетанымдық маңызы бар сананың қазіргі заманғы ғылыми-философиялық түсініктері мен әдіснамасын әзірлеуге, сондай-ақ жоғары оқу орындарында курсты оқытудың теориялық деңгейін арттыруға бағытталған. Пәнді оқыту барысында келесі аспектілер қарастырылады: дінтанулық пәннің теориялық-әдіснамалық қоры және категориялы-түсініктік аппараты; Қазақстанның мәдени кеңістігіндегі діни дәстүрлердің іргелі тарихилық, руханилық және мәдени-әлеуметтік мағынасы; діни-рухани дәстүрге қатысты онтологияны айқындайтын негізгі тарихи деректер; діни сана мен діни дәстүр құбылысы; Қазақстандағы діни және мәдени көрінісін қалыптастырудағы ислам және түркі дәстүрінің әлеуеті.
-
Ханафи мазхабының негізгі парадигмалық контекстілері
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты – ханафи мазхабы және оның қазақстандық қоғамдағы толерантты діни сананың дамуындағы рөлін зерттеу. Докторант пәнді зерделеу нәтижесінде келесі біліктілікке ие бола алады: - исламдық діни ілім мен исламдық концептуалды доктриналарды саралаудағы кешенді зерттеулер, оның ішінде пәнаралық зерттеулерді жүргізу және жобалау; - исламды үйренуге стереотипті бағыттарды сыни анықтау; - Ханафи мазхабының негізгі парадигмаларын талдау; - мәтіндерді талдаудағы исламдық компоративистика әдістері мен герменевтикалық бағыттарын қолдану; - ғылыми-деректанулық материалды, ғылыми мақалаларды, оқу-әдістемелік бағдарламаларды өңдей білу; - қайнаркөздік негіздегі, теоретикалық және классикалық материалдардың кең легін қолдана білу; - дәрістік курстарды оқып және семинар сабақтарын жүргізу білу; - ғылыми-теориялық, дәрістік-семинарлық тәжірибені одан әрі ғылыми және кәсіби қызметке пайдалану, нәтижелерді ғылыми баяндама немесе есеп түрінде талдау және синтездеу. Пәнді оқыту барысында келесі аспектілер қарастырылады: тарихи және саяси контекстілердегі ханафи мәзхабы; ханафи ілімінде қолданылатын құқық негіздері: Құран, Сүннет, Пайғамбар сахабаларының иджамалары мен жеке пайымдары, қияс (ұқсастық бойынша (аналогия) үкім шығару әдісі), истихсан (бір дәлелді құптау), урф (жергілікті дәстүр); ханафи мәзхабын зерттеудің шетелдік тәжірибесі және оның исламды объективті қайта қарау үшін маңызы; Әбу Ханифа еңбектері және олардың тарихи мәні; Қазақстандағы ханафи мәзхабының қабылдануы мен бағалануы; ханафи мәзхабының мұсылмандарды біріктіру мен конфессияаралық келісімді нығайтудағы мүмкіндіктері.
-
Қазіргі әлемдегі дін
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәнді оқытудың мақсаты діннің тарихи даму заңдылықтарын, негізігі кезеңдерін сыни бағалау және діннің заманауи жағдайы мен таралу, даму, қалыптасу үдерістерін терең кәсіби зерттеу; Докторант пәнді зерделеу нәтижесінде келесі біліктілікке ие бола алады: 1. азаматтық позицияларды қалыптастырудағы қоғамда діннің тарихи дамуының заңдңлңқтары мен негізгі кезеңдерін талдай алады; 2. алған білімдерін күнделікті өмірде, мәдени, әлеуметтік және саяси өмірдің құбылыстарын бағалау кезінде қолдана алады; 3. діни өмірдің сикуляризациялануы мен сакральдану үрдісін білу мақсатында діни деноминациялардың дәстүрлі, реформаторлық және жаңа формаларын анықтай алады; 4. дінтанудың әртүрлі мектептерін зерттеу әдістерінің кешенін синтездеу, оларды Қазақстан халықтарының этникааралық қарым-қатынас тәжірибесіне бейімдеу, оларды мемлекеттік билік және жергілікті өзін-өзі басқару органдарының алдында тұрған міндеттерді шешу кезінде пайдалану; 5. зерттелетін материалдың көлемін кезең-кезеңімен көбейту, түрлі деңгейлердегі конфессияаралық және ұлтаралық қатынастарды нығайтатын және жарастыратын кешенді бағдарламаны әзірлеу және түзеу (облыстық, аймақтық, жергілікті), алынған нәтижелерді топтастыру, салыстыру, сыныптау, толеранттылықты қалыптастыру үшін әзірленген әдістерді қолдана алуы; 6. әлемнің жетекші ғылыми мектептердің төзімділікке тәрбиелеудің әдіснамалық қағидалары мен тұжырымдамалық әдістердің теориялық түсіндірмелерін сыни талдап, бағалай алады, олардың негізінде жаңа идеяларды жинақтап зерттеп, нәтижелерді ғылыми баяндамалар мен есептерде көрсете алады; 7. жазбаша дерек көздерін, ауызекі дәстүрлерді, діни артефакттерді бағалай алады және елдегі этно-діни жағдайдағы күтілетін өзгерістерді болжамдау арқылы әдістемелік нұсқаулықтарды әзірлеуде оларға сын тұрғысынан пікір бере алады, Қазақстан мен Орталық Азияның байырғы халықтарының өзара байланыстарының одан арғы дамуына болжам жасай алады; 8. діни ұйымдармен, этноұлттық және мәдени азшылықтармен өзара байланыстарын нығайтуға бағытталған бағдарламалардың одан әрі жүзеге асырылуына жағдай жасауға, діни және ұлттық негіздердегі жанжалдардың алдын алуға, діни-саяси экстремизмге қарсы тұруға, толеранттылықты дамытуға көмегін тигізе алады; Пәнді оқу кезінде келесі аспектілер қарастырылады: Қазіргі әлемдегі дін орны, қазіргі әлемдегі ислам, қазіргі христиандықтың доктринасы, буддизмнің миросозерцание, дәстүрлі және синкреттік діндер, қазіргі діни сектантство, діни плюрализм және ар-ождан бостандығы, дін және қазіргі ғылым. Дінді қазіргі заманғы философиялық зерттеудің негізгі парадигмалары мен әдістері, діни сенімдерді ұтымды негіздеу мәселелері, дін гносеологиясының негізгі мәселелері.
-
Діни антропология және танатология
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты әртүрлі ғылыми-философиялық және діни жүйелердегі өлім феноменін қабылдау тарихының негізгі кезеңдерін қалпына келтіру, діни кешеннің тікелей негізі болған «қасиетті жазулардың» мәтіндерін, діни-философиялық сөздерді жүйелеу. Докторант пәнді зерделеу нәтижесінде келесі біліктілікке ие бола алады: 1. дінтанулық, теологиялық, антропологиялық білімдер жүйесіндегі діннің антропологиялық рөлін, мазмұнын, орнын, діни танатологияның және діни антропологияның дамуының негізгі кезеңдерін қалпына келтіре алады; 2. қазіргі діни-антропологиялық тұжырымдамалардың сан алуан түрлерін, әлемдік діндер тарихындағы адамдардың идеясын, идеалдарын, негізгі көріністерін анықтай алады; 3. мультимедиялық орта және конвергенттік журналистика жағдайында жұмыс істеу, түрлі таңбалы жүйелерде (вербалды, аудио-, видео-, фото-, графика) медиа өнім дайындау); 4. діни танаталогияның антропологиялық мазмұнын көрсете алады; 5. қазақстандық қоғамның мәдени және діни ерекшеліктеріне қатысты шетелдік антропологиялық зерттеулердің әдіснамасын бейімдеу; 6. инновациялық білім беру технологияларын таңдауды және оларды оқу процесінде апробациялауды негіздеу; 7. діншілдікті антропологиялық зерттеудің және күнделікті діни практикалардың сапалық және сандық әдістері мен техникасын, антропологиялық талдаудың теориялық әзірлемелері мен әдістемесін сыни бағалау және қолдану; 8. діни антропология саласындағы перспективалы өзекті тақырыптар мен мәселелерге ғылыми зерттеулер жүргізу, қазіргі теориялық-әдіснамалық тәсілдер мен ақпараттық технологиялар негізінде оларды зерттеу жұмыстарын жүргізу. Бұл курс әртүрлі ғылыми және философиялық және діни жүйелерде өлім мен өлім құбылысын қабылдау тарихымен ғана таныстырмайды, сондай-ақ діни кешеннің негізін құраған әртүрлі діни формаларды, «қасиетті жазбалар» мәтіндерін, діни және философиялық еңбектерді жан-жақты зерттейді. Пәнді оқыту кезеңінде келесі аспектілер қарастырылады: қазіргі заманғы діни антропология мен танатологияның мәселелері мен құрылымы. Арнайы аппарат, курс әдіснамасы, идеалдары мен идеялары; діннің және ілімдердің антропологиялық тамыры, Құдайдың бар болуының антропологиялық дәлелі мен діни танатологияның антропологиялық мазмұны негізделіп келтіріледі. Курстың жалпы және спецификалық ұғымдық аппараты.
-
Қазақстан Республикасындағы діни саясат
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты. діни саясаттың жағдайы мен трендтеріне байланысты негізгі контекстерді, негіз қалаушы факторларды талдау қабілетін қалыптастыру; практикалық міндеттерді шешу үшін дінтану, құқық және аралас ғылымдар тұжырымдамалық, әдіснамалық аппаратын қолдану. Докторант пәнді зерделеу нәтижесінде келесі біліктілікке ие бола алады: 1. мемлекеттік конфессиялық қатынастар жүйесінің даму логикасын түсіну дағдыларын практикада қолдану; 2. діни саясат саласындағы сараптамалық қызметтің өзекті мәселелерін талдау; 3. пәнаралық зерттеулердегі теологиялық проблематиканы ерекшелеу; 4. алынған нәтижелерді ресімдеу және ғылыми айналымға енгізу; 5. делдалдық қызметтің өкілдік міндеттерін шешу кезінде базалық және арнайы теологиялық білімді қолдану; 6. жекелеген діни ұйымдар мен діни топтардың түрі мен нысанын анықтау; 7. діни саясат мәселелеріне қатысты құқық көздерінде пәндік талдану; 8. дінтану сараптамасын жүргізу. Пәнді зерделеу кезінде келесі аспектілер қарастырылады: діни-мемлекеттік қатынастардың тарихи кезеңдері; діни және саяси қарым-қатынастардың пәндік саласы және діни қоғамдағы билік мәселесі туралы қазіргі заманғы пікірталастар; саясат пен діннің арасындағы қарым-қатынас мәселесі бойынша саяси ғылымның түрлі салаларында қалыптасқан негізгі тәсілдер мен әдістер; діни саяси институттардың билігінің қазіргі тұжырымдамалары.
-
Конфессияаралық қарым-қатынастардағы толеранттылық
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты - қазіргі әлемдік тәртіптің дамуына әр түрлі діндердің әсері туралы кешенді түсініктерді сыни талдау қабілетін қалыптастыру, қазіргі халықаралық қатынастардағы діни фактордың рөлін қалыптастыру, барынша қолайлы басқарушылық шешімдерді жасау Докторант пәнді зерделеу нәтижесінде келесі біліктілікке ие бола алады: 1. адамның ар-ождан мен діни сенім бостандығына, еркін этномәдени дамуға және ұлттық өзін-өзі білдіруге құқықтарын қамтамасыз ету саласындағы зерттеулердің негізгі әдіснамалық тәсілдері мен тұжырымдамалық бағдарламаларын түсіндіру; 2. келіссөздер жүргізу және басқарудың барынша тиімді шешімдерін қалыптастыру үшін діни сананың ерекшеліктерін қолдана алады; 3. дипломатиялық және іскерлік хаттамалардың, этикеттердің негізгі білімдері мен тұрақты дағдыларын тәжірибеде қолдана алады; 4. конфессияаралық, этносаралық диалог жүргізу және консенсустық режимді қалыптастыру үшін әлемдік діндердің ережелеріне жүгіне алады; 5. бейбітшілік пен келісімде өмір сүретін адамның қарым-қатынасы ретінде, төзімділікті мәдени бағыт ретінде тұжырымдайты: 6. діни ұйымдармен сындарлы өзара іс-қимыл және діни - саяси экстремизмге қарсы әрекет ету бағдарламаларын ілгерілетуге жәрдемдесу; 7. қойылған мақсаттардың шеңберінде келіссөздерді, хат алмасуларды, диалогтарды шет тілінде жүргізеді; 8. діни үрдістерді ғылыми бағалау және болжау негізінде ғылыми баяндама, мақала түрінде алынған нәтижелерді ұсыну және олардың айырмашылықтары. Пәнді оқу кезінде келесі аспектілер қарастырылады: әлем елдері мен өңірлерінің діни дәстүрлерінің негіздері, діндердің жіктелуі, діндердің түрлі типтері мен саяси жүйелердің өзара әрекеттесу модельдері. мемлекеттік-діни саясатты іске асырудың негізгі қағидаттары. Қазақстан халықтарының діни және мәдени мұралары, зайырлы мемлекет және ар-ождан бостандығы қағидаларының негізіндегі мемлекеттік-діни қатынастар.
-
Педагогикалық
- Бақылау түрі: Защита практики
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты: жоғары оқу орындарында педагогикалық қызметті жүзеге асыру, білім беру процесін жобалау және инновациялық білім беру технологияларын пайдалана отырып, оқу сабақтарының жекелеген түрлерін жүргізу қабілетін қалыптастыру. Курсты оқу барысында магистрант төмендегідей білімдерді меңгереді:
-
Зерттеу
- Бақылау түрі: Защита практики
- Сипаттамасы: Тәжірибе мақсаты: өзекті ғылыми мәселені зерттеуде тәжірибе жинақтау, оқу процесінде алған кәсіби білімдерін кеңейту және өз бетімен ғылыми жұмысты жүргізудің практикалық дағдыларын дамыту. Практика экономикалық білімдерді зерттеу, талдау және қолдану дағдыларын дамытуға бағытталған.