Докторантура PhD
Мамандық шифры:
8D02205
Мамандығы:
Археология және этнология
Факультеті:
Тарих
Бiлiктiлiгі:
- ғылыми - педагогикалық бағыт - философия докторы (PhD)
- Түлектер моделі
- Міндетті пәндер
- Элективті пәндер
- Кәсіби
Аталған бағдарламаны аяқтаған докторанттардан күтілетін қабілеттер:
ON1 әлем халықтарының этноәлеуметтік және этномәдени дамуына сай оларды әлеуметтік-саяси және экономикалық үдерістермен қабыстыра отырып салыстырмалы талдау жүргізілген этнологияның заманауи жетістіктері негізіндегі ғылыми зерттеулерді жүргізу
ON2 жұмыс бейіні бойынша ҚР аумағы мен шет елдерде ғылыми-зерттеу экспедициялары мен далалық ізденістерді ұйымдастыру және жүргізу; археология мен этнология мәселелері бойынша заманауи зерттеу ұстанымдарын сипаттау және талдау мақсатында пәнаралық ілімді зерттеу үдерістеріне кіріктіру
ON3 ҚР өңірлері бойынша археологиялық және этнологиялық мониторинг жүргізу, көрме, семинар, конференция ұйымдастыру және өткізу; археологиялық және этнографиялық зерттеулер бойынша ғылыми жобалар мен ғылыми есептерге сараптамалық қорытынды жасау;
ON4 этнографиялық білім беру бағдарламалары, музей жұмысы бойынша білім беру қызметімен айналысу; ғылыми және білім беру ісінде аудио және видеоматериалдарды құрастыру; ғылыми есеп, реферат, мақала тезистері түрінде оқу және ғылыми-зерттеу қызметтері нәтижелерін көрсету;
ON5 тарих, мәдениет, ұлтаралық қатынастар мен археологиялық материалдар мәселелері бойынша ғылыми болжамдар жасау және сараптама жүргізу; археологиялық және этнологиялық зерттеулердегі ғылыми ізденістер нәтижелеріне, заманауи теорияларға, мәселелер мен ұстанымдарға сыни талдаулар жүргізу.
ON6 кешенді археологиялық және этнографиялық зерттеулерді, сонымен қатар біртұтас жүйелі ғылыми таным негізінде пәнаралық ізденістерді жобалау және жүзеге асыру; ғылыми зерттеулердегі қолданылып жатқан әдістемелердің негіздемесін бағалай алу;
ON7 мемлекеттік және шетел тілдерінде заманауи әдістер мен ғылыми қатынастар технологиясын қолдану, ұжымды басқарған кезде ғылыми-зерттеу және ғылыми-өндірістік жұмыстарды ұйымдастыру, команданың мақсаттарына ықпал ету, керекті мақсаттардың бағыттарына қарай оның әлеуметтік-психологиялық климатына ықпал ету, қызмет нәтижелерінің сапасын бағамдау
ON8 далалық археологиялық зерттеулер әдісін жетілдіру, археологиялық ескерткіштерді табу мен зерттеуде заманауи технологияларды енгізу, бұрын зерттелінген ескерткіштерді археологиядағы жаңа ашылулар негізінде сауалдарын қайта өрбіту, ГИС-әдістері сынды зерттеулерді қолдану арқылы ғылыми-зерттеу жұмыстарын іске асыру.
ON9 археологиялық зерттеулердің ақпараттық базасын құрастыру, Интернет желісіне сандық тұрғыдан орналастыру; далалық жұмыстар мен Қазақстан Республикасының ежелгі және ортағасырлық маңызды мәліметтерін интеграциялайтын зерттеу нәтижелеріне ақпараттық жүйелер жасау;
ON10 пәнаралық зерттеулер жүргізу, археологиялық материалдарды жаратылыстану және техникалық бейіндегі ғылыми мамандармен бірлесе отырып кешенді зерттеу жүргізу; өзінің дербес зерттеулері негізінде археологиялық ескерткіштерді зерттеудің түпнұсқалық әдістері мен зерттеулік және аналитикалық болжамдық қызметін жасап шығару;
ON11 ақпараттық-талдау орталықтары, қоғамдық, мемлекеттік мекемелер мен ұйымдар, БАҚ, тарихи-мәдени туризм мекемелері қызметтеріне қарай тарихи және әлеуметтік-саяси мәселелерді талдап беру;
ON12 ғылыми қауымдастықтарда өзара қатынас нормаларын, ғалым-зерттеуші ғылыми этикасын сақтау, ұжымда көшбасшы болу, бастама көтере білу, өзінің кәсіби құзыреттелігі аясында өз шешімдері үшін жауапкершілікті мойнына алу, кәсіби қызметінде пайда болған түйінді жағдайларды шешу.
ON1 әлем халықтарының этноәлеуметтік және этномәдени дамуына сай оларды әлеуметтік-саяси және экономикалық үдерістермен қабыстыра отырып салыстырмалы талдау жүргізілген этнологияның заманауи жетістіктері негізіндегі ғылыми зерттеулерді жүргізу
ON2 жұмыс бейіні бойынша ҚР аумағы мен шет елдерде ғылыми-зерттеу экспедициялары мен далалық ізденістерді ұйымдастыру және жүргізу; археология мен этнология мәселелері бойынша заманауи зерттеу ұстанымдарын сипаттау және талдау мақсатында пәнаралық ілімді зерттеу үдерістеріне кіріктіру
ON3 ҚР өңірлері бойынша археологиялық және этнологиялық мониторинг жүргізу, көрме, семинар, конференция ұйымдастыру және өткізу; археологиялық және этнографиялық зерттеулер бойынша ғылыми жобалар мен ғылыми есептерге сараптамалық қорытынды жасау;
ON4 этнографиялық білім беру бағдарламалары, музей жұмысы бойынша білім беру қызметімен айналысу; ғылыми және білім беру ісінде аудио және видеоматериалдарды құрастыру; ғылыми есеп, реферат, мақала тезистері түрінде оқу және ғылыми-зерттеу қызметтері нәтижелерін көрсету;
ON5 тарих, мәдениет, ұлтаралық қатынастар мен археологиялық материалдар мәселелері бойынша ғылыми болжамдар жасау және сараптама жүргізу; археологиялық және этнологиялық зерттеулердегі ғылыми ізденістер нәтижелеріне, заманауи теорияларға, мәселелер мен ұстанымдарға сыни талдаулар жүргізу.
ON6 кешенді археологиялық және этнографиялық зерттеулерді, сонымен қатар біртұтас жүйелі ғылыми таным негізінде пәнаралық ізденістерді жобалау және жүзеге асыру; ғылыми зерттеулердегі қолданылып жатқан әдістемелердің негіздемесін бағалай алу;
ON7 мемлекеттік және шетел тілдерінде заманауи әдістер мен ғылыми қатынастар технологиясын қолдану, ұжымды басқарған кезде ғылыми-зерттеу және ғылыми-өндірістік жұмыстарды ұйымдастыру, команданың мақсаттарына ықпал ету, керекті мақсаттардың бағыттарына қарай оның әлеуметтік-психологиялық климатына ықпал ету, қызмет нәтижелерінің сапасын бағамдау
ON8 далалық археологиялық зерттеулер әдісін жетілдіру, археологиялық ескерткіштерді табу мен зерттеуде заманауи технологияларды енгізу, бұрын зерттелінген ескерткіштерді археологиядағы жаңа ашылулар негізінде сауалдарын қайта өрбіту, ГИС-әдістері сынды зерттеулерді қолдану арқылы ғылыми-зерттеу жұмыстарын іске асыру.
ON9 археологиялық зерттеулердің ақпараттық базасын құрастыру, Интернет желісіне сандық тұрғыдан орналастыру; далалық жұмыстар мен Қазақстан Республикасының ежелгі және ортағасырлық маңызды мәліметтерін интеграциялайтын зерттеу нәтижелеріне ақпараттық жүйелер жасау;
ON10 пәнаралық зерттеулер жүргізу, археологиялық материалдарды жаратылыстану және техникалық бейіндегі ғылыми мамандармен бірлесе отырып кешенді зерттеу жүргізу; өзінің дербес зерттеулері негізінде археологиялық ескерткіштерді зерттеудің түпнұсқалық әдістері мен зерттеулік және аналитикалық болжамдық қызметін жасап шығару;
ON11 ақпараттық-талдау орталықтары, қоғамдық, мемлекеттік мекемелер мен ұйымдар, БАҚ, тарихи-мәдени туризм мекемелері қызметтеріне қарай тарихи және әлеуметтік-саяси мәселелерді талдап беру;
ON12 ғылыми қауымдастықтарда өзара қатынас нормаларын, ғалым-зерттеуші ғылыми этикасын сақтау, ұжымда көшбасшы болу, бастама көтере білу, өзінің кәсіби құзыреттелігі аясында өз шешімдері үшін жауапкершілікті мойнына алу, кәсіби қызметінде пайда болған түйінді жағдайларды шешу.
-
Археология мен этнология ғылымындағы пәнаралық әдістер
- Кредит саны: 5
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты археология обьектілерін зерттеу және этнологияда пәнаралық әдістерді қолдану негізінде іргелі іргелі теориялық жүйелі білімді көрсете білу қабілетін қалыптастыру. Докторант міндетті: - Әртүрлі археологиялық және жаратылыстану-ғылыми әдістердің көмегімен зерттеуге арналған этнографиялық; - Археологиялық және этнологиялық анықтамаларда инновациялық технологияларды пайдалану; ескерткіштерді; - Пәнаралық ғылыми ақпаратты қолдану әдіснамасын синтездеу; - Алған білімдерін тәжірибеде қолдану; - Археология және этнология саласындағы ғылыми іс-шараларға, ғылыми теориялық және практикалық жұмыстың белгілі бір бөлігінің орындалуы үшін іргелі ғылыми отандық және халықаралық жобаларға қатысу, - Негізгі ғылыми-тарихи және философиялық категориялар мен заңдылықтарды қолдану және философиялық-ғылыми және тарихи талдаудың негізгі дағдыларын меңгерген. Пәннің мәні. Пән докторанттардың ғылыми-әдістемелік білімді қалыптастыратын теориялық курс болып табылады. Пәнді оқу барысында докторанттар археологиялық және этнологиялық олжаларды талдау басқа ғылымдарда қалыптасқан тәсілдері мен әдістерін кең ауқымды танысады және археологиялық және этнологиялық нысандардың зерттеу барысында қолданатын табиғи-ғылыми әдістерін дамытудың қазіргі деңгейіне идеясын қалыптастырады. Атап айтқанда, жаратылыстану, геофизика, археологиялық фитология, палеозоология, антропология ғылымдарының, археологиялық объектілердің техникалық және технологиялық зерттеу және қалпына келтіру әдістемелерімен танысады. Пәннің ерекшелігі Түрлі зертханаларда жұмыс істеу, археологиялық және этнологиялық артефактарды зерттеу, геодезиялық аспаптармен практикалық жұмыс істеу, далалық зерттеулерде қолдануын уйренуі болып табылады.
-
Академиялық жазу
- Кредит саны: 2
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Мақсаты – ғылыми мәтіндерді жазу дағдыларын қалыптастыру, өз идеяларын құрылымдау. Ғылыми жұмысты жазудың негізгі әдіснамалық тәсілдері қаралатын болады; идеяларды жазбаша түрде дәлелдеу; академиялық жұмыстарды құрылымдау тәсілдерін пайдалану; сілтемелерді, библиографияны, оның ішінде шет тілінде ресімдеу; ғылыми мақалаларды Q1-Q4 көрсеткіштері бар журналдарда және импакт-факторы жоғары немесе JCR-дәйексөзді басылымдарда жариялау құралдары көрсетілетін болады.
-
Ғылыми зерттеудің әдістері
- Кредит саны: 3
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты – сандық технологияларды қолдану негізінде тарихи және басқа да байланысты ғылымдардың әдіснамасын қолдану дағдыларын қалыптастыру. Зерттеуде жалпы ғылыми әдістерді, әдіснамаларды, гуманитарлық, әлеуметтік ғылымдарды қолданудың ғылыми құралдары қаралатын болады. Пән гуманитарлық ғылымдарды зерттеу барысында алынған білім сомасына негізделеді, тарих, этнология және басқа да байланысты ғылымдардың барлық салаларында ғылыми зерттеулер жүргізудің тиімді құралы ретінде білім беру бағдарламасының барлық пәндеріне қатысты әдіснамалық және әдістемелік функцияларды жүзеге асырады.
-
Докторлық диссертацияны жазу және қорғау
- Кредит саны: 12
- Бақылау түрі: Докторлық диссертация
- Сипаттамасы: Докторлық диссертацияны жазу және қорғаудың мақсаты: докторлық диссертацияны қорғау үшін ғылыми-зерттеу жұмыстарының мазмұнын жариялау қабілетін қалыптастыру болып табылады. Курсты оқу барысында докторант төмендегідей білімдерді меңгереді: 1. теориялық немесе қолданбалы міндеттерді шешуге мүмкіндік беретін жаңа ғылыми негізделген теориялық және эксперименттік нәтижелердің мазмұнын негіздеу немесе нақты ғылыми бағыттарды дамытудағы басты жетістік; 2. қызметтің кəсіби саласының ерекшелігіне қарай берілген тапсырмалардың шешімдерінің толықтығын бағалауды түсіндіру; 3. олар зерттеулер мен практикалық мәселелерді шешудің балама шешімдерін талдай алады және осы нұсқаларды іске асыру перспективаларын бағалайды; 4. ғылыми мәтіндерді жазу дағдыларын қолдануға және оларды ғылыми басылымдар мен презентациялар түрінде көрсету. 5. ғылыми іздестіруді жоспарлау және құрылымдау, ғылыми-зерттеу проблемасын анық көрсету, оны зерттеудің жоспары / бағдарламасы мен әдістерін әзірлеу, мемлекеттік білім беру мекемесінің талаптарына сәйкес ғылыми дәреже бойынша диссертация түрінде ғылыми-біліктілік жұмысын ресімдеу «8D07502 -Стандарттау және сертификаттау (салалар бойынша)» білім беру бағдарламасы бойынша философия докторы (PhD). Докторлық диссертацияны жазу және қорғауды оқу нәтижесінде докторанттар төмендегі мәселелерді қарастырады: Қорғауға ұсынылатын диссертацияларды рәсімдеу үшін құжаттарды ресімдеу. Диссертацияның ақпараттық картасы және тіркеу-тіркеу карточкасы (Visio 2003 форматында). Диссертациялық жұмыстың алдын-ала қорғалған мекемесінің мәжілісінің хаттамасынан үзінді. Жоғары аттестаттау комиссиясына хат жазыңыз. Авторефератты жариялау мүмкіндігі туралы сараптамалық қорытынды. Диссертацияны жариялау мүмкіндігі туралы сараптамалық қорытынды. Есеп комиссиясының отырысының хаттамасы. Дауыс беру бюллетені. Диссертациялық кеңес отырысының стенограммасы. Ғылыми мақалалар тізімі. Ресми қарсыластың жауабы. Жетекші ұйымға шолу. Ғылыми кеңесшіні еске алу.
-
Қазақстанның ежелгі және ортағасырлардағы урбанизациясы
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты Қазақстанның ежелгі және орта ғасырлық қалаларының урбанизация үдерістері мен дала қаласының феноменін ашу қабілетін қалыптастыру, урбанизация кезеңдерін және олардың Қазақстан аймақтары бойынша ерекшеліктерін анықтау және жіктеу. Докторант міндетті: - урбанизм кезеңдерін және Қазақстан аумақтары бойынша олардың ерекшелігін айқындау және классификациялау; - қала қоныстарының ішкі құрылымы, олардың типі және құрылысы жөнінде карта мен сызба жасай білу; - ерте және орта ғасырлардағы Қазақстан территориясындағы халықтардың этникалық құрамымен орналасуын анықтау; - урбанизациялық үдерістердің қала дамуына ықпалы жөнінде қорытынды жасай білу; - әртүрлі мемлекеттіліктің басқаруы кезіндегі қалалардың пайда болуы мен урбанизациялық үдерістерді, сондай ақ Қазақстандағы урбанизациялық үдерістердің аймақтық ерекшелігі жөніндегі ғылыми ақпараттарды синтездеуге қабілетті болу. Пәннің мәні. Курста Қазақстандағы қалалар және олардың пайда болу алғышарттары, табиғи факторлар, қазақстанның ежелгі және ортағасырлардағы қалаларынаың қалыптасуына ландшафттардың ықпалы, қала қоныстарының сыртқы және ішкі құрылымына табиғаттың ықпалы қарастырылады. Сондай ақ, курста ерте (VI - IX ғғ.) және орта (IX - XIII ғғ.) ортағасырлық урбанизмнің Оңтүстік Қазақстан мен Жетісудағы, батыс түрік қағанаты кезеңіндегі урбанизмнің ерте кезеңіне, Жібек жолы дамуындағы екі негізгі бағыт: сырдариялық және тяньшандыққа, Жетісу мен Оңтүстік Қазақстан қалаларының ерте урбанизациялану үдерісіне, қаланың гүлденуіндегі урбанизацияның ролі мен орнына ерекше көңіл бөлінеді. Сонымен қатар түрік, түргеш, қараханид, т.б. мемлекеттілік тұсындағы урбанизация мәселелері, Қазақстанның ерте және ортағасырлар кезеңіндегі этникалық құрам мен орналасуы қарастырылады.
-
Түркі мемлекеттілігінің генезисі: Қазақстандағы түріктердің көшпелі жәнек қоныстанған қоғамдастықтарының көшпелі және қоныстанған қоғамдастықтарының өзін-өзі ұйымдастыру нысандарын тарихи-археологиялық зерттеу
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты - Қазақстан аумағында түріктердің көшпенділер мен қоныстанған қауымдастықтарының өзін-өзі ұйымдастыру нысандарын тарихи-археологиялық зерттеу негізінде түркі мемлекеттілігінің генезисіне талдау жасау мүмкіндігін қалыптастыру. Пәндерді оқу нәтижесінде докторанттар: 1. Әлемдік түркітану саласындағы соңғы жаңалықтарды интерпретациялау, оларды археологиялық мәдениеттер мен Қазақстанның ескерткіштеріне бейімдеу және қолдану, абсолюттік C14-дағы мәдениеттердің мерзімді шкалаларын құру, түркі мәдениетіндегі қасиетті құбылыс бойынша зерттеулер дамуының деңгейін талдау; 2. Соңғы археологиялық жаңалықтардың аясында еуразиялық кеңістіктегі түркі тайпаларының рөлі мен қарым-қатынасын айқындау, пәнаралық зерттеулер негізінде Қазақстан халқының антропологиялық түрінің құрамын талдау; 3. Қазақстан аумағында мемлекеттіліктің генезисін тұрақсыз мәдениет (қалалық) және көшпенді мәдениет (көшпелі маршруттар) симбиозы ретінде негіздеу, этно-археологиялық деректерді талдау негізінде Ұлы Жібек жолы аймақтарының ерекшеліктерін айқындау; 4. Аймақтар және мемлекеттік орталықтарды анықтау, жеке қалалық орталықтар мен көшпелі бағыттарды, Еуразияның түркі тайпалары қауымдастығының өзара әрекеттесу және өзара қарым-қатынас моделін қайта құру, кеингі көшпенділер дәуіріндегі этномәдени үрдістердің даму үлгісін модельдеу, белгілі бір тарихи фактілерді оқшаулау немесе толтыру; 5. Жеке іргелі және қолданбалы зерттеулерді жүзеге асыру, қаржыландыру көздерін табу, археологиялық ескерткіштер зерттеуінің өзіндік әдістемесін әзірлеу және өз зерттеулеріне негізделген ғылыми-талдамалық жобалар бойынша ақпараттық қолдау көрсету, зерттеу жұмыстарының халықаралық ғылыми мақалалар дерекқорларында жариялау.
-
Этнология ғылымындағы ұлт және этнос
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты – әлемдік этнология мен мәдени антропологиядағы этникалық проблемалар концепцияларын зерттеу негізінде қазіргі ұлт және этностың теориялық мәселерін талдау, синтездеу қабілетін қалыптастыру. Докторант міндетті: - этнос теориясының ғылыми концепцияларын, ұлт және халықтың теориялық аспектілерін этникалық мәселелерді зерттеуде қолдана білу, - этникааралық мәселелер саласындағы әртүрлі теориялық концепцияларды талдау, бағалау және салыстыра білу; аталған мәселелерге анықтама бере білу; - этникалық мәселелердің өзара байланыстылығы жөнінде өз позицияңды қалыптастыруға қабілетті болу; - әлемдік этнология концепциялары бойынша ұлт және этностың арақатынасы жөнінде қорытынды жасай білу.
-
Иеротопия: Түркі мәдениетіндегі ғарышты сақтаудың тарихи және археологиялық зерттеулері (VI-XIIв.)/
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты - өз зерттеулерін жүзеге асыру үшін түркі мәдениетіндегі қасиетті феноменнің генезисін талдау мүмкіндігін қалыптастыру. Пәндерді оқу нәтижесінде докторанттар: 1. Әлемдік түркітану саласындағы соңғы жаңалықтарды интерпретациялау, оларды археологиялық мәдениеттер мен Қазақстанның ескерткіштеріне бейімдеу және қолдану, абсолюттік C14-дағы мәдениеттердің мерзімді шкалаларын құру, түркі мәдениетіндегі қасиетті құбылыс бойынша зерттеулер дамуының деңгейін талдау; 2. Соңғы археологиялық жаңалықтардың аясында еуразиялық кеңістіктегі түркі тайпаларының рөлі мен қарым-қатынасын айқындау, пәнаралық зерттеулер негізінде Қазақстан халқының антропологиялық түрінің құрамын талдау; 3. Этно-таңба функциялардың, мәдениет кодексінің, түркі мәдениетіндегі өзара қарым-қатынастардың мифологиялық құрылымдарын анықтау; 4. Қазақ мәдениетінің семиосферасының анықталған қасиетті архетиптерін салыстырмалы тарихи зерттеу жүргізу; 5. Жеке іргелі және қолданбалы зерттеулерді жүзеге асыру, қаржыландыру көздерін табу, археологиялық ескерткіштер зерттеуінің өзіндік әдістемесін әзірлеу және өз зерттеулеріне негізделген ғылыми-талдамалық жобалар бойынша ақпараттық қолдау көрсету, зерттеу жұмыстарының халықаралық ғылыми мақалалар дерекқорларында жариялау.
-
Орталық Азиядағы қазақ диаспоралардың тарихи-мәдени ескерткіштері
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты: Орталық Азиядағы қазақ диаспорасының тарихи-мәдени ескерткіштерін зерттеу қабілеттілігін қалыптастыру. Қазақ диаспорасының тарихи-мәдени ескерткіштерінің өңірлік ерекшеліктері,қазақтың дәстүрлі сәулет өнері тарихи-мәдени ескерткіштерінің қалыптасу тарихы, тарихи-мәдени ескерткіштерінің типологиясы, тарихи-мәдени ескерткіштерін сақтау жөніндегі іс-шаралар зерттелетін болады. Пәндерді оқу нәтижесінде докторант қабілетті болады: 1. Осы саладағы ғылыми зерттеулер үшін алтай-орталықазиялық аймақтың тарихи және мәдени ескерткіштері туралы ғылыми ақпараттарды терең оқып білу; 2. Олардың арасындағы ұқсастықтар мен айырмашылықтарды, олардың ерекшеліктері мен таралуын анықтау; аймақтағы қазақтардың мемориалдық-культтік құрылымдарының түрлері мен категорияларын олардың таралуын, дамуы мен архитектуралық ерекшеліктеріннегізге ала отырып жіктеу; теориялық білімнен шыға отырып және кешенді экспедициялық зерттеу нәтижелерін ескере отырып Моңғолиядағы, Батыс Қытайдағы және РФ Алтай Республикасындағы қазақ ескерткіштерін салыстырып қарастыру; 3. Орталық Азияның шет елінің тарихи және мәдени ескерткіштерінің негізгі (алғашқы) түрлерін ғылыми ақпараттарды сыни талдау және түсіндіру негізіндеөздерінің кешенді бағдарламасын әзірлеу;; 4. Орталық Азиядағы қазақ мешіттерінің аймақтық ерекшеліктерін және эволюциясын, олардыңәлеуметтік маңызын және олардың діни тәжірибе мен архитектурадағы рөлін жүйелі және салыстырмалы-тарихи әдістер негізінде анықтау; 5. Scopus деректер базасының сараптамалық журналында қолданбалы пәнаралық әдістердің негіздемесімен және сипаттамаларымендиссертация тақырыбы бойынша мақала жазу.
-
Қазақстан далалық Евразияның ерте темір дәуірі мәдениеті жүйесінде
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты темір алу тәсілі мен еңбек құралдары негізінде далалық Евразияның сақ-скиф мәдениеті жүйесіндегі Қазақстанның ерте темір дәуір мәдениетін талдау қабілеттілігін қалыптастыру. Докторанттар міндетті. - сақ-скиф тайпалары мәдениетінің бірлігі мен аймақтық ерекшелігі жөніндегі концепцияларды зерттеулерде қолдана білуді; - этногенезі және мәденигенезі мен мәдениеттерінің келесі дәуір тайпалары мәдениетімен сабақтастығы жөніндегі жаңа концепциялар жасай білу, - далалық Евразияның ерте темір дәуірі мәдениеті жөніндегі әртүрлі концепцияларды талдауға қабілетті болу, - темір өндіруді игерудің әртүрлі тәсілдерін, темір құралдар жасаудың ерекшелігін айқындауға қабілетті болу; - Евразияның далалы және таулы жазығындағы тарихи мәдени бірлестік пен ерекшелігін негіздеу. Пәннің мәні. Курста далалық Евразияның сақ скиф тайпаларының мәдениеттер жүйесі қарастырылады. Евразияның сақ-скиф тайпаларын оқу негізінен археологиялық материалдар мен жазба деректер мәліметтері негізінде жүзеге асады. Европа территориясында оның ішінде Поволжья, Приуралья, сондай ақ Қазақстан және Оңтүстік Сібірде сақ-скиф мәдениетінің қалыптасуы қарастырылады. Евразия даласындағы тарихи мәдени бірлікке ерекше назар аударылады. Қазақстанның ерте көшпенділер өркениеттері: сақ мәдениеттері – Есік, Шілікті, Берель, Бесшатыр, Тасмола, Уйгарак, т.б. мәдени феномені; Қазақстанның ерте көшпенділер өркениеті Орта Азия, Алдыңғы Азия, Таяу Шығыс, Европа және Қытайдың отырықшы-егіншілер мен қала өркениетімен тығыз байланыста болған Евразияның далалық өркениетінің бір буыны екендігі қарастырылады..
-
Далалық аймақтардағы мемориалдық-культтік және қоныстық ескерткіштерді кешенді зерттеу әдістемесі
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты: мемориалдық-культтік және қоныстық ескерткіштерді кешенді зерттеу жүргізу қабілеттілігін қалыптастыру. Мемориалдық-культтік және қоныстық ескерткіштердің өңірлік ерекшеліктері, бұларды зерттеу әдістемесі, ескерткіштердің генезисі проблемалары, культтік және қоныстық ескерткіштерді тарихиөмәдени, этнографиялық зерттеу мәселелеріб қазақтың дәстүрлі сәулет өнері ескерткіштері қалыптасуының тарихы зерттелетін болады. Пәндерді оқу нәтижесінде докторант қабілетті болады: 1. Монументалды зерттеулердің жалпы методологиясы, сондай-ақ ескерткіштердің этноархеологиялық (этноархитектуралық) зерттеулер бойынша ғылыми ақпараттарды түсіндіре алады; 2. Қазақстанның дала аймағының ерекше ескерткіштерін кешенді зерттеуге үшін ескерткіштерді этноархеологиялық (этноархитектуралық) зерттеудің белгілі әдістерін талдау негізіндеөз әдістемесін әзірлеуге үйренеді; 3. Қазақстан дала аймағындағы өткен дәуірде болған тарихи және мәдени процестерді экспедиция материалдарын өңдеу және логикалық құрылымын талдау әдістерін пайдаланып қалпына келтіре алады; 4. Өз ғылыми гипотезаны қалыптастыру үшін этноархелогиядағы жүйелі көзқарас және салыстырмалы-тарихи әдіс қағидаттарын негізге ала отырып қуаң дала аймақтарындағы мемориалды-культтік тұрғын жай кешендерінің ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтау; Қазақ мемориалдық және діни архитектураның түрлі топтарын кешенді зерттеуге арналған ғылыми жобанытеориялық білімді зерделеу және этноархеологиялық зерттеулер әдіснамасын меңгеру, соның ішінде камералық және басқа да ғылыми-техникалық зерттеулерді ғылыми-техникалық өңдеунегізіндеәзірлеу.
-
Орталық Азиядағы қазақ диаспоралардың шаруашылық қызметінің ерекшеліктері
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты: Орталық Азиядағы қазақ диаспорасы шаруашылық қызметінің ерекшеліктерін зерттеу қабілеттілігін қалыптастыру. Қазақ диаспорасы шаруашылық қызметінің әлеуметтік-экономикалық, этникалық және саяси факторлар және типологиясы, қазақ диаспорасы шаруашылық қызметінің тарихи негіздері, өңірлік ерекшеліктері және жүргізу тәсілдері зерттелетін болады. Пәндерді оқу нәтижесінде докторант қабілетті болады: 1. Орталық Азиядағы қазақ диаспорасыныңқоныс аударуы және саны туралы жалпы ақпараттарды іздестіру және талдау (жалпы және әртүрлі топтар үшін); 2. Дала жұмысын ұйымдастырудағы тәжірибелік, базалық және жоғары біліктілік дағдылары мен дағдыларын қолдану негізінде, Моңғолия, Қытай және Алтай республикалары арасында ауыл шаруашылығының, қолөнер және қолөнердің ерекшеліктерін және қазіргі заманғы өмірде және мәдениеттегі олардың рөлі бойынша өзіндік жіктеуін ұсыну; 3. Ғылыми ақпараттарды сыни талдау және түсіндіру негізінде шетелдік қазақтардың шаруашылық қызметінің қазіргі ахуалын этнологиялық, этноархеологиялық, этномәдени және этномәдениетті зерттеудің өзіндік кешенді бағдарламасын әзірлеу; 4. Қазақстанда нашар сақталған шаруашылықтың ерекше дәстүрлі формаларын мен әдістерін, қолөнер мен өндірісінқазақ халқының шаруашылығының этномәдени үлгісінен шыға отырып қалпына келтіру; 5. Этно-әлеуметтік зерттеу әдістерін қолдана отырып, Орта Азиядағы қазақ диаспорасын жан-жақты зерттеудіңғылыми жобасын дайындау.
-
Қазақстанның қола ғасыры ескерткіштерін кезеңдеу және мерзімдеу мәселелері
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты археологиялық ескерткіштерді зерттеудегі қола дәуірінің хронологиясын анықтайтын негізгі пәнаралық құралдарды қолдану қабілетін қалыптастыру. Нәтижеде докторант міндетті: - Археологиялық ескерткіштерді зерттеуде қола ғасырының мерзімін анықтайтын пәнаралық құралдарды қолдана білу; - қазіргі археологиядағы қола ғасырын кезеңдеу мен мерзімдеуге қатысты түйінді дискуссиялық мәселелерді талдауға қабілетті болу; - қола ғасырын кезеңдеу жөніндегі білімін біріктіру және ғылыми ақпараттар бойынша қорытынды жасауға қабілетті болу; - аталған кезең бойынша археологиялық деректердің типологиясын, классификациясын жасау; - Қазақстанның қола ғасыры ескерткіштерін анықтау үшін ғылыми зерттеу жұмыстарын жүргізуге қабілетті болу. Пәннің мәні. Курста докторант қола ғасыры ескерткіштерін кезеңдеу және мерзімдеудің теориялық және методологиялық мәселелерімен таныс болады. Сондай ақ, қола ғасыр ескерткіштерінің классификациясы мен типологиясын, олардың Қазақстан аймағындағы ерекшелігін; қола ғасырындағы Қазақстан территориясындағы тұрғындардың шаруашылық, материалдық және рухани мәдениет типтерін, олардың ерекшелігін; андроновтық жерлеу ғұрыптары және кезеңдеу мен мерзімдеу мәселелері; алакөл және феодоров кешендерінің (Балықты қорымының материалы бойынша) арақатынасы; андронов мәдени қоғамының қалыптасуы мен кезеңделуі; қола ғасыры ескерткіштерінің стратификациясы, темір дәуіріндегі Оңтүстік –Батыс- Батыс Сібірдегі мәдени байланыстар қарастырылады..
-
Палеометалл дәуірдегі Қазақстанның ежелгі мәдениеттерінің қалыптасуы және дамуы
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Мақсаты - өз зерттеулерін жүзеге асыру үшін пәнаралық зерттеулерді қолдана отырып, Қола дәуіріндегі ежелгі мәдениеттер генезисінің модельдерін жасау мүмкіндігін қалыптастыру. Пәндерді оқу нәтижесінде докторанттар: 1. Әлемдік ежелгі заман археология саласында жаңалықтарды интерпретациялау, оларды археологиялық мәдениеттер мен Қазақстанның ескерткіштеріне бейімдеу және қолдану, геоморфологиялық деректер негізінде Еуразиядағы мәдени генезис процестерін талдау, Қазақстанның нашар зерттелген аймақтарының ежелгі дәуірінде геоморфологиялық ерекшеліктерін көрсету; 2. Ежелгі халықтың палеодиетасын табиғи ғылым әдістері негізінде қайта құру (антропохимия, антропология, палеогенетика, палеоботаника, палинология және т.б.), археологиялық мәдениет тасымалдаушыларының қозғалыс векторларын анықтау, ежелгі халықтың көші-қон жолдарын анықтау және қайта құру, жергілікті мәдениет тасымалдаушыларының этносаралық байланыстарының ерекшеліктерін талдау ( жалпы және нақты, аймақтық ерекшеліктері); 3. Қола дәуіріндегі түрлі археологиялық мәдениеттердегі металлургияның даму ерекшеліктерін айқындау үшін зерттелетін ескерткіштердің және мұрағаттық деректерін жүйелеу, геология саласындағы ғылыми жетістіктерге бейімделу нәтежесінде ежелгі металлургтердің жаңа ескерткіштерін анықтау, шахталық және ашық типтегі металлургиялық пештердің үлгілерін қайта құру; 4. Қазақстан территориясында археологиялық мәдениеттің генезисін қалпына келтіру, көне дәуірінің мәдениеттердің С14 әдісі негізінде кезеңділік ауқымын қалыптастыру, түрлі өңірлердегі экономикалық және мәдени түрлердің дамуын, антропология, генетика саласының соңғы деректерін қолдана отырып қазақ этносының шетелдік компоненттерін модельдеу; 5. Жеке іргелі және қолданбалы зерттеулерді жүзеге асыру, қаржыландыру көздерін табу, археологиялық ескерткіштер зерттеуінің өзіндік әдістемесін әзірлеу және өз зерттеулеріне негізделген ғылыми-талдамалық жобалар бойынша ақпараттық қолдау көрсету, зерттеу жұмыстарының халықаралық ғылыми мақалалар дерекқорларында жариялау
-
Сақ мәдениеті кешенін зерттеудің теориялық аспектілері
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты - өз зерттеулерін жүзеге асыру үшін «Сака» мәдени кешенін зерттеудің теориялық аспектілерін талдау мүмкіндігін қалыптастыру. Пәнді оқу нәтижесінде докторанттар: 1. Әлемдік ежелгі заман археология саласында жаңалықтарды интерпретациялау, оларды археологиялық мәдениеттер мен Қазақстанның ескерткіштеріне бейімдеу және қолдану, абсолюттік C14 құрамында мәдениеттердің дәуірлеу шкалаларын құру және оларды қолданыстағы мерзімдермен байланыстыру (жеке мәдени компоненттердің типологиясы); 2. Мәдениеттің жекелеген компоненттерін талдау, ерте көшпелілер өнерінің сюжеттерін түсіндіру, алғашқы қауым археология саласындағы заманауи жетістіктерге, археологиялық артефактарды пәнаралық зерттеулерге, этнографиялық деректерге негізделген дүниетаным, діни және мифологиялық көзқарастардың негізгі элементтерін анықтау; 3. Археологиялық мәдениет тасымалдаушыларының қозғалыс бағыттарын айқындау, ежелгі халықтың көші-қон жолдарын анықтау және қалпына келтіру, жергілікті мәдениеттердің тасымалдаушыларының этносаралық қарым-қатынастарының ерекшеліктерін талдау (жалпы және нақты, аймақтық ерекшеліктерін), скифтер, ғұн-сармат мәдениеттердің өзара әрекеттесу моделін қайта құру; 4. Қазақстан территориясында археологиялық мәдениеттің генезисін қалпына келтіру, көне дәуірінің мәдениеттердің С14 әдісі негізінде кезеңділік ауқымын қалыптастыру, түрлі өңірлердегі экономикалық және мәдени түрлердің дамуын, антропология, генетика саласының соңғы деректерін қолдана отырып қазақ этносының шетелдік компоненттерін модельдеу; 5. Жеке іргелі және қолданбалы зерттеулерді жүзеге асыру, қаржыландыру көздерін табу, археологиялық ескерткіштер зерттеуінің өзіндік әдістемесін әзірлеу және өз зерттеулеріне негізделген ғылыми-талдамалық жобалар бойынша ақпараттық қолдау көрсету, зерттеу жұмыстарының халықаралық ғылыми мақалалар дерекқорларында жариялау.
-
Қазақстан аумағындағы тас дәуірі мәдениеттері эволюциясы
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Мақсат - дисциплинааралық зерттеулер негізінде тас дәуірінің археологиялық мәдениеттерінің генезисін қайта құру мүмкіндігін қалыптастыру. Пәндерді оқу нәтижесінде докторанттар: 1. Геоморфологиялық деректер негізінде Еуразия аумағында мәдени генезис процестерін талдау, Қазақстандағы нашар зерттелген аймақтардың геоморфологиялық ерекшеліктерін көне кезеңінде көрсету, тас дәуірінің стратифицирленген ескерткіштерінің болмау себептерін анықтау; 2. Археологиялық мәдениет тасымалдаушыларының қозғалыс векторларын белгілеп, ежелгі халықтың көші-қон жолдарын анықтау және қайта құру, Оңтүстік Қазақстан аумағында (Теліс, Оюқлы, Келтиминар) неолиттік және энеолит дәуіріндерінің арақатынасын талдау; 3. Абсолюттік C14 әдісі негізінде тас дәуірінің мәдениеттердің кезеңділік ауқымын қалыптастыру, ашық ескерткіштерді (еуропалық әдестемелер негізінде) зерттеудің жаңа әдістерін қолдану, табиғи ғылым әдістеріне сұйіне отырып ежелгі халықтарының палеодиетасын қайта құру (антропохимия, антропология, палеогенетика, палеоботаника, палинология және т.б.); 4. Тас дәуірінің археологиялық мәдениеттерін дамытудың тұжырымдамалық үлгілерін қайта құру, пәнаралық зерттеу әдістерін қолдану; 5. Жеке іргелі және қолданбалы зерттеулерді жүзеге асыру, қаржыландыру көздерін табу, археологиялық ескерткіштер зерттеуінің өзіндік әдістемесін әзірлеу және өз зерттеулеріне негізделген ғылыми-талдамалық жобалар бойынша ақпараттық қолдау көрсету, зерттеу жұмыстарының халықаралық ғылыми мақалалар дерекқорларында жариялау
-
Қазақстандағы этноконфессионалдық үдерістер
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты полиэтникалық және көп конфессионалды Қазақстан қоғамындағы діни факторлардың көрініс беру ерекшелігі мен функциясын талдауға қабілетті қалыптастыру. Пән діни факторлардың көрінісі функциялары мен ерекшеліктерін зерттеуге бағытталған; зерттеудің теориялық және әдіснамалық негіздерін; этникааралық қатынастар-дың жағдайы мен динамикасына діни фактордың әсер ету механизмін; халықтың түрлі этникалық және діни топтары арасындағы қайшылықтар мен жанжал жағдайларының алдын алу мен шешудің негізгі шаралары.
-
Қазіргі этносаяси үдерістер
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Курстың мақсаты – қазіргі әлемдік кеңістік түйісінде этносаяси ахуал мен аймақтық ерекшеліктерді зерттеу негізінде қазіргі әлемдегі этносаяси ахуалдардың ортақтығы мен ерекшелігін айқындай білу қабілеттілігін қалыптастыру. Докторант міндетті: - қазіргі әлемдегі этносаяси ахуалдың жалпылығы мен ерекшелігін айқындай білу, - - әлемдік кеңістік түйісіндегі этносаяси ахуалды, аймақтық ерекшеліктерді талдай білу; - этносаяси зерттеулер саласындағы әртүрлі теориялық концепцияларды талдау, баға беру салыстыра білуге қабілетті болу; - - осы саладағы даулы не шешілмеген мәселелерге баға беру және шешу жолдарының механизмін көрсету үшін этносаяси үдерістер мәселелері мен іргелі қағидалар арасындағы қатынастардың өзара байланыстылығын құра білу; - - әлемдегі этносаяси үдерістер жөнінде баға беру және қорытынды жасау. Пәннің мәні. Курста докторант қазіргі әлемдегі этносаяси үдерістердің негізгі бағыттары мен тенденцияларымен таныс бола алады; этносаяси ахуалдардың типологиясымен, қазіргі әлемдегі этносаяси үдерістерді саяси құқықтық жағынан реттеуді, оны теориялық-методологиялық талдау, Этникалық жанжалдардың типологиясы және оны шешу мен реттеудің жолдарын білу. Әлемдік қауымдастықтағы этносаяси үдерістердің жалпылығы мен ерекшелігін білу; этносаяси үдерістер аймақтар бойынша қарастырылады, мәселен, Ресейдегі, Орталық Азиядағы, Европа және т.б. елдердегі этносаяси үдерістер; жаһанданудың этносаяси үдерістерге тигізетін ықпалы оқытылады; Орталық Азия этносаяси жүйесіндегі Қазақстанның ролі қарастырылады.
-
Педагогикалық
- Бақылау түрі: Защита практики
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты: жоғары оқу орындарында педагогикалық қызметті жүзеге асыру, білім беру процесін жобалау және инновациялық білім беру технологияларын пайдалана отырып, оқу сабақтарының жекелеген түрлерін жүргізу қабілетін қалыптастыру. Курсты оқу барысында магистрант төмендегідей білімдерді меңгереді:
-
Зерттеу
- Бақылау түрі: Защита практики
- Сипаттамасы: Тәжірибе мақсаты: өзекті ғылыми мәселені зерттеуде тәжірибе жинақтау, оқу процесінде алған кәсіби білімдерін кеңейту және өз бетімен ғылыми жұмысты жүргізудің практикалық дағдыларын дамыту. Практика экономикалық білімдерді зерттеу, талдау және қолдану дағдыларын дамытуға бағытталған.