19.10.2023 ж. "Биоалуантүрлілік және биоресурстар" кафедрасында 1 курс докторанты А.М. Баймуканова "Сақтау үшін, зерттеу керек"тақырыбында ғылыми семинар өткізді. Семинарға докторанттар, магистранттар және кафедра студенттері қатысты. Докторант Әсел Баймұқанова Каспий теңізінің қазақстандық бөлігіндегі Каспий итбалықтарын зерттеудің өзіндік ғылыми нәтижелерімен бөлісті. Каспий итбалығы (Pusa Caspica Gmelin, 1788) - Каспий теңізінің бүкіл аумағында, Солтүстік Каспий жағалауынан Иранның жағалауына дейін өмір сүретін жалғыз теңіз сүтқоректісі және эндемик түр. Итбалықтардың көп бөлігі теңіздің солтүстік-шығыс бөлігінде шоғырланып, мұз қатқанға дейін сақталатын үлкен шоғырлар түзеді. Мұнда итбалық өмірінің ең маңызды кезеңі өтеді, өйткені көбею мен қоректену кезеңдері н мұзбен тығыз байланысты, сонымен қатар түлеу кезеңі өтеді. 20 ғасырдың басында Каспий итбалықтарының саны шамамен 1 миллион особь құрады. Каспий итбалықтарының популяциясы 80-ші жылдардың ортасынан бастап депрессияға ұшырады, ал итбалықтардың саны 450 мың басқа дейін қысқарды, қазіргі кезде бүкіл Каспий бойынша 100-170 мыңға жуық особь тіркелген.

Бұл жағдайда төмендеу фактісіне ерекше назар аудару керек. Өткен ғасырдың басынан бастап қазіргі уақытқа дейін итбалықтардың саны 10 есеге дейін азайды. Итбалықтардың саны мен итбалықтардың азаюының себептері адамның экономикалық жағдайы. Олардың ішіндегі ең маңыздысы аң аулау, балық қорының азаюы, климаттың өзгеруі нәтижесінде тіршілік ету ортасының нашарлауы және балық аулау торларына ену. Басқа факторлардың қатарына вирустық аурулардың мезгіл-мезгіл өршуі, сондай-ақ өткен және қазіргі кездегі өндірістік қызмет нәтижесінде судың ластануы жатады. Антропогендік факторлар табиғи көбеюге қауіп төндіреді, итбалықтардың шоғырлану аймақтарын азайтады және итбалықтардың өліміне әкеледі. Бұл түр Каспий теңізінің экологиялық жай-күйінің индикаторы ретінде ғана емес, сонымен қатар Қазақстанда және көршілес Каспий маңы елдерінде қауіп төніп тұрған түрлердің тізіміне енгізілген. Осыған байланысты Каспий итбалығын сақтау бойынша зерттеулер мен шараларды жүргізу маңызды болып саналады.

Ғылыми семинарға жауапты:

«Балық шаруашылығы және өнеркәсіптік балық аулау» Білім беру бағдарламасы бойынша  1 -курс докторанты Баймуканова А.М.

б.ғ.к. аға оқытуша Кожабаева Э.Б.