Магистратура
Мамандық шифры:
7M02207
Мамандығы:
Археология және этнология
Факультеті:
Тарих
Бiлiктiлiгі:
- ғылыми - педагогикалық бағыт - гуманитарлық ғылымдар магистрі
- Түлектер моделі
- Міндетті пәндер
- Элективті пәндер
- Кәсіби
Көрсетілген бағдарламаны аяқтағаннан кейін магистранттардан төменде көрсетілген қабілеттер күтіледі:
1. Физикалық, химиялық, геологиялық және биологиялық теориялар мен әдістерді қолдана отырып, археологиялық ескерткіштерді зерттеу.
2. Этникалық және этномәдени проблемалар бойынша мәдени орталықтар үшін сараптама жүргізу, пәнаралық және жүйелік тәсілдерді, тарихи және әлеуметтік әдістерді ІТ технологияларды қолдану арқылы салыстырмалы талдау негізінде тарихи-мәдени құндылықтарды сақтау.
3. Геодезияда қолданылатын әдістер негізінде далалық археологиялық экспедициялар жүргізіп, қазба орнындағы заттар мен материалдардың құжаттамасын ұйымдастырады, археологиялық материалдар сақтау, және оларды қаптау, өңдеу және тасымалдау жұмыстарын қамтамасыз етеді.
4. Әлеуметтік және математикалық әдістерді қолданып, жеке деректерді және сауалнамаларды өңдеу, деректерді жүйелендіру, аудио-видео, фото материалдарды қолдану арқылы далалық этнографиялық зерттеулер жүргізу.
5. Ежелгі карталар негізінде ландшафтын 3D реконструкциясын жасау, немесе заманауи компьютерлік технологияларға негізделген кез-келген нысанның көлемді моделін компьютерде арқылы қалпына келтіру.
6. ІТ технологиясын пайдалана отырып, археология мен этнологияның теориялық және қолданбалы аспектілері бойынша сабақтар мен курстар жүргізу; білім беру және тәрбиелік бағдарламаларды, әдістемелік ұсыныстарды, бағалау құралдарын әзірлеу, мұражай мекемелерінде оқу үдерісін жүргізу.
7. Тақырыптық жоспарды әзірлеуде, экспозицияны, көрмені қалыптастыру барысында ғылыми білімдерін ұсыну; заманауи экспозициялық жобалау теориясы мен тәжірибесінде жетекші технологияларды меңгеру; музейлік мекемелерде ғылыми зерттеулер үшін тарихи, мәдени және материалдық емес мұра объектілерін қорғау және пайдалану туралы мемлекеттік және халықаралық құжаттармен жұмыс жасауда заманауи терең білімін айқындау.
8. Тарихи мұра объектілерін сақтау барысында археологиялық қадағалау жұмыстарын жүргізу және археологиялық реконструкциялардың мүмкіндіктерін негіздеу. Тарихи, мәдени және материалдық емес мұралардың объектілерін сақтау жағдайына мониторинг жүргізу; іс жүзіндегі даулы мәселелер бойынша нақты шешімдер қабылдау; тарихи-мәдени мұраны сақтау бағдарламаларын әзірлеу; археолог пен этнологтың кәсіби қызмет саласындағы мәдени және басқа да институттарды басқара білу, өз жұмысын ұйымдастыру дағдыларын меңгеру.
9. Аймақтың және ежелгі өркениеттің тарихын археологиялық қағидаттарына сәйкес материалдық мұраны зерттеу, археологиялық қалдықтарды сәйкестендіру, археологиялық кезеңдер бойыша материалдар мен құралдардың өндіру әдістерін анықтау.
10. Салыстырмалы талдау, салыстырмалы әдіс, пәнаралық және жүйелік тәсілдер негізінде этникалық, этномәдени процестер мен этносаралық қатынастарың мәселелері бойынша сараптамалық жұмыс жүргізу.
11. Ғылыми семинарларды, конференцияларды, дөңгелек үстелдерді, пікірталас клубтарын өткізу мақсатында ғылыми-зерттеу және мәдени мекемелерде, мәдениет бөлімдерінде стратегиялық даму бағдарламаларын әзірлеу.
12. Әріптестермен ынтымақтасуға дайындық, командада жұмыс істеу; өз пікірін білдіруге, қорғауға әзірлік; әртүрлі мәдени және діни деңгейлерде топтық жұмыстың әлеуметтік және этикалық нормаларын пайдалана білу; жеке және кәсіби перспективалық даму стратегияларын құруға, одан әрі оқуға дайын болуға; қажетті құжаттарды, іскерлік хаттарды немесе жеке сипаттағы құжаттарды толтыру дағдыларына ие болуы; жеке ойлау мен сөйлеу мәдениетін, кәсіби және академиялық этиканың негіздерін меңгеру .
1. Физикалық, химиялық, геологиялық және биологиялық теориялар мен әдістерді қолдана отырып, археологиялық ескерткіштерді зерттеу.
2. Этникалық және этномәдени проблемалар бойынша мәдени орталықтар үшін сараптама жүргізу, пәнаралық және жүйелік тәсілдерді, тарихи және әлеуметтік әдістерді ІТ технологияларды қолдану арқылы салыстырмалы талдау негізінде тарихи-мәдени құндылықтарды сақтау.
3. Геодезияда қолданылатын әдістер негізінде далалық археологиялық экспедициялар жүргізіп, қазба орнындағы заттар мен материалдардың құжаттамасын ұйымдастырады, археологиялық материалдар сақтау, және оларды қаптау, өңдеу және тасымалдау жұмыстарын қамтамасыз етеді.
4. Әлеуметтік және математикалық әдістерді қолданып, жеке деректерді және сауалнамаларды өңдеу, деректерді жүйелендіру, аудио-видео, фото материалдарды қолдану арқылы далалық этнографиялық зерттеулер жүргізу.
5. Ежелгі карталар негізінде ландшафтын 3D реконструкциясын жасау, немесе заманауи компьютерлік технологияларға негізделген кез-келген нысанның көлемді моделін компьютерде арқылы қалпына келтіру.
6. ІТ технологиясын пайдалана отырып, археология мен этнологияның теориялық және қолданбалы аспектілері бойынша сабақтар мен курстар жүргізу; білім беру және тәрбиелік бағдарламаларды, әдістемелік ұсыныстарды, бағалау құралдарын әзірлеу, мұражай мекемелерінде оқу үдерісін жүргізу.
7. Тақырыптық жоспарды әзірлеуде, экспозицияны, көрмені қалыптастыру барысында ғылыми білімдерін ұсыну; заманауи экспозициялық жобалау теориясы мен тәжірибесінде жетекші технологияларды меңгеру; музейлік мекемелерде ғылыми зерттеулер үшін тарихи, мәдени және материалдық емес мұра объектілерін қорғау және пайдалану туралы мемлекеттік және халықаралық құжаттармен жұмыс жасауда заманауи терең білімін айқындау.
8. Тарихи мұра объектілерін сақтау барысында археологиялық қадағалау жұмыстарын жүргізу және археологиялық реконструкциялардың мүмкіндіктерін негіздеу. Тарихи, мәдени және материалдық емес мұралардың объектілерін сақтау жағдайына мониторинг жүргізу; іс жүзіндегі даулы мәселелер бойынша нақты шешімдер қабылдау; тарихи-мәдени мұраны сақтау бағдарламаларын әзірлеу; археолог пен этнологтың кәсіби қызмет саласындағы мәдени және басқа да институттарды басқара білу, өз жұмысын ұйымдастыру дағдыларын меңгеру.
9. Аймақтың және ежелгі өркениеттің тарихын археологиялық қағидаттарына сәйкес материалдық мұраны зерттеу, археологиялық қалдықтарды сәйкестендіру, археологиялық кезеңдер бойыша материалдар мен құралдардың өндіру әдістерін анықтау.
10. Салыстырмалы талдау, салыстырмалы әдіс, пәнаралық және жүйелік тәсілдер негізінде этникалық, этномәдени процестер мен этносаралық қатынастарың мәселелері бойынша сараптамалық жұмыс жүргізу.
11. Ғылыми семинарларды, конференцияларды, дөңгелек үстелдерді, пікірталас клубтарын өткізу мақсатында ғылыми-зерттеу және мәдени мекемелерде, мәдениет бөлімдерінде стратегиялық даму бағдарламаларын әзірлеу.
12. Әріптестермен ынтымақтасуға дайындық, командада жұмыс істеу; өз пікірін білдіруге, қорғауға әзірлік; әртүрлі мәдени және діни деңгейлерде топтық жұмыстың әлеуметтік және этикалық нормаларын пайдалана білу; жеке және кәсіби перспективалық даму стратегияларын құруға, одан әрі оқуға дайын болуға; қажетті құжаттарды, іскерлік хаттарды немесе жеке сипаттағы құжаттарды толтыру дағдыларына ие болуы; жеке ойлау мен сөйлеу мәдениетін, кәсіби және академиялық этиканың негіздерін меңгеру .
-
Ғылым тарихы мен философиясы
- Кредит саны: 3
- Бақылау түрі: [АБ1+MT1+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Мақсаты: Қазіргі философияны ғылыми білімдер жүйесі, оның ішінде рационалды-теориялық түсінудегі дүниетанымдық көзқарас ретінде түсіну. Пән ғылыми ойлаудың эволюциясы мен дамуының аспектілерін, тарихи сәттерді, ғалымдар мен ғылыми мектептердің ғылымның қалыптасуына қосқан үлесін және ғылыми қызметтің этикалық және әлеуметтік аспектілерін қамтиды.
-
Археологиялық және этнологиялық ғылыми зерттеулерді ұйымдастыру және жоспарлау
- Кредит саны: 5
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты - Археологиялық және этнологиялық зерттеулерді ұйымдастыру және жоспарлаудың іргелі мәселелері туралы түсінік қалыптастыру. Білім беру нәтижесінде магистрант: 1. ғылыми-зерттеу жұмысының негізгі кезеңдерін шешуге; 2. археологиялық және этнологиялық зерттеулерді ұйымдастыру және жоспарлаудың іргелі мәселелерін айқындауға; 3. ғылыми ақпаратты анықтау, өңдеу және талдаудың нақты тәсілдерін айқындауға; 4. түрлі типтегі ғылыми зерттеулерді дайындау мен жүргізудің методикасы теориясын қолдануға; 5. археология және этнология ғылымының методологиялық негізінің қалыптасуына үлкен ықпал ететін заманауи теориялық концепцияларды қарастыруға қабілетті. Пәннің мазмұны. Пән археологиялық және этнологиялық зерттеулерді ұйымдастыру мен жоспарлау туралы білімді қалыптастыратын теориялық курс болып табылады, археологиялық және этнологиялық зерттеулердің формаларын, әдістерін, қаражат көзін зерттейді. Пән ғылыми ақпаратты сараптау мен талдау; археологиялық және этнологиялық материалдарды зерттеу мен классификациялау; алынған деректерді пәнаралық ғылыми мәселелерді қалыптастыру үшін біртұтас ойға біріктіру; пәнді зерттеу барысында алынған білімді талдау секілді білі жүйесіне негізделеді.
-
Басқару психологиясы
- Кредит саны: 3
- Бақылау түрі: [АБ1+MT1+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Кәсіби өзара әрекеттестікте менеджменттің аса маңызды аспектілерін тәжірибеде қолдану үшін басқару психологиясының іргелі концепциялары туралы білімді қалыптастыру. Басқару психологиясының негізгі принциптері, басқару әрекетіндегі тұлға, тұлға мінез-құлқын басқару, заманауи идеялар, топтық құбылыстарды басқару психологиясы, мотивация және практикалық рефлексия.
-
Түркі халықтарының тарихы мен мәдениетінің зерттелуі
- Кредит саны: 5
- Бақылау түрі: [АБ1+MT1+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты - түркі халықтарының этногенезі, этникалық тарихы, негізгі шаруашылығы, материалдық және рухани мәдениеті жөніндегі деректер, зерттеулер туралы оқыту. Білім беру нәтижесінде магистрант: 1.Түркі халықтарының тарихы мен этнографиясы бойынша зерттеулерді талдай және сараптай алады; 2.Түркі халықтарының тарихы мен этнографиясы бойынша мәліметтерді пәнаралық зерттеулерде қолдана алады; 3.Түркі халықтары арасындағы этномәдени және этносаяси үдерістергеге баға беруге дағдыланады; 4.Түркі халықтарының тарихы мен этнографиясы қазақ халқымен салыстырмалы түрде талдау жасалынып сараптама жүргізе алады.Пәннің мазмұны. Пән түркі халықтарының тарихы мен этнографиясының өзекті мәселелері жөнінде магистранттардың ғылыми көзқарастарын қалыптыратын теориялық курс болып табылады. Пән түркі халықтары мен тайпаларының этногенезі мен этникалық тарихы, этнографиясы туралы ортағасырлық авторлардың еңбектері, сондай-ақ, ресейлік және шетелдік зерттеушілердің түркі халықтарының орналасуы, саны және тарихына байланысты мәселелерді қарастырады.
-
Шетел тілі (кәсіби)
- Кредит саны: 5
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Мақсаты – шет тілі білімінің халықаралық стандарттары бойынша құзыреттіліктерді меңгеру және жетілдіру және мәдениетаралық, кәсіби және ғылыми ортада қарым-қатынас жасау. Магистрант жаңа ақпаратты біріктіріп, тілдердің ұйымдастырылуын түсініп, қоғамда өзара әрекеттесіп, өз көзқарасын қорғауы керек.
-
Этнография және фольклор
- Кредит саны: 5
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты - магистранттарға әлем халықтарының фольклорлық мұрасы туралы білім беріп, болашақ мамандарда дәстүрлі этнография мен фольклор саласындағы кәсіби дағдыларды қалыптастыру. Магистранттарды халықтық ауызша және көркем шығармалар туралы этнографиялық зерттеулермен таныстыру, сондай-ақ, магистранттарда этнография және фольклор саласында кәсіби білімдер жүйесін қалыптастыру. Білім беру нәтижесінде магистрант: 1.Дәстүрлі этнография мен фольклордың теориялық негіздерін талдауға; 2.Халық ауыз әдебиеті және көркем шығармалар шеңберінде алынған білімді пайдалануға; 3.Этнография мен фольлор мәселелері бойынша өз бетімен зерттеу жүргізуде тереңдетілген мамандандырылған білімді пайдалануға; 4.Заманауи пәнаралық қадамдар негізінде ғылыми зерттеу нәтижелерін талдау мен хабарлауға; 5.Этнография мен фольклор мәселелерін бағалау мен сипаттау үшін ақпараттарды сараптауға қабілетті. Пәннің мазмұны. Пән магистранттардың этнология мен фольклордың өзара байланысы туралы ғылыми көзқарастарын қалыптастыратын теориялық курс болып табылады. Этнология ғылымы фольклорлық материалды маңызды тарихи дерек ретінде қарастырады. Фольклористиканың пәні кең көлемді дәстүрлі мәдениет, ең алдымен – ауыз әдебиеті болып табылады. Кез келген халықтың тарихы мен мәдениетін аталған халықтың фольклорын зерттеусіз зерделеу мүмкін емес, ол зерттелетін халықтың мәдениетін терең түсінуге мүмкіндік береді. Пәнді зерттеу барысында магистранттардың этнология мен фольклор бойынша теориялық және қолданбалы мәселелері туралы білімдері, сондай-ақ алынған білімді кәсіптік қызметте қолдану дағдысы қалыптасады.
-
Жоғары мектептің педагогикасы
- Кредит саны: 5
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Мақсаты: Жоғары оқу орындарында тиімді оқытудың педагогикалық теориялары мен практикалық стратегияларын қамтамасыз ету, сыни тұрғыдан ойлауға және оқудағы табысқа тәрбиелеу. Курс оқыту әдістерін, оқу жоспарын жобалауды, бағалау әдістерін және мұғалімдерді инклюзивті және ынталандырушы оқу орталарын құруға дайындайтын сыныпты басқару стратегияларын зерттейді.
-
Түркі дәуірі археологиясы
- Кредит саны: 5
- Бақылау түрі: [АБ1+MT1+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты - Магистранттарда түркі дәуірі археологиясының зерттелу мәселелері, археологиялық ескерткіштер және олардың мазмұнының байланысы, руникалық жазбалардың даму кезеңдері, сондай-ақ, руникалық текстердің эпикалық шығармалар мен монументальдық бейнелеу өнері ескерткіштермен байланысы туралы білім беру. Түркі мемлекетінің қалыптасу мен даму тарихындағы түркі дәуірі археологиясы ескерткіштерінің ролі мен орны туралы түсінік қалыптастыру
-
Сақ-скиф археологиясы
- Кредит саны: 5
- Бақылау түрі: [АБ1+MT1+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты - Магистранттарда сақ-скиф археологиясын зерттеуде теориялық және методологиялық негіз болуға ықпал еткен жаңа теориялық концепциялар мен тұжырымдамалар туралы түсінік қалыптастыру, сонымен қатар, ерте темір дәуіріне жататын тайпалардың өмірі, қоғамдық, әлеуметтік құрылымы мәселесіне арналған еңбектермен таныстыру.
-
Археологияның теориялық және методологиялық мәселелері
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты - археологияның теориялық және әдіснамалық мәселелерін талдау қабілетін қалыптастыру, ғылыми зерттеудің нақты методологиясының дағдыларын қалыптастыру. Пән: археологиялық материалдарды өңдеудің жаңа әдістерін, интенсификация, археологиядағы теориялық зерттеулерді, заманауи теориялық концепцияларды, археология деректері бойынша мәдениеттердің өзара әрекеттесу мәселелерін анықтау.
-
Этнологияның теориялық және методологиялық мәселелері
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты - этнологияның теориялық және әдістемелік мәселелерін, әр түрлі ғылыми мектептердің концепцияларын оқыту. Білім беру нәтижесінде магистрант: 1. этнологияның теориялық және этнологиялық мәселелерін талдауда өз білімін көрсетуге; 2. этнологиялық материалдарды талдауда зерттеу методологиясын қолдануға; 3. этнологияның теориялық мәселелері негізінде алынған білімді пайдалану және қорытындылар жасауға; 4. түрлі дерек көздері негізіндегі ақпараттарды анықтау, өңдеу және талдаудың нақты әдістерін айқындауға қабілетті. 5. Әлемдік этнологияның ғылыми бағыттарының қазіргі кездегі мәселелері, этнологияның теориялық және методологиялық мәселелерін зерделеу. Пәннің мазмұны. Пән магистранттардың ғылыми-методологиялық көзқарастарын қалыптастыратын теориялық курс болып табылады. Пәнді оқу барысында келесі мәселелелер қарастырылады: Пән этнологияның теориялық-методологиялық негіздері; этнологияның теориялық мәселелерін түсіндіру, этнологиялық деректердің жекелеген түрлерін талдау. Заманауи теориялық концепциялар. Этнология ғылымының теориялық және методологиялық негізінің қалыптасуы.
-
Қазақтардың дәстүрлі потестарлық-саяси институты
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты – қазақ халқының потестарлық-саяси институттарын қалыптастырудың негізгі кезеңдері туралы ғылыми көзқарастарды қалыптастыру. Отандық және шетелдік тарихнамадағы қазақтардың потестарлық-саяси институттарын зерттеу тарихының мәселелері қарастырылады. Институттардың білім беру тарихының негізгі аспектілері.. Жоғарыда аталған институттардың қалыптасуына әсер еткен қазақ мәдениетінің ерекшеліктері мен айырмашылықтарын қарастырады.
-
Қазақстанның ежелгі және ортағасырлық керамикасы
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты - ежелгі және орта ғасырдағы Қазақстандағы керамика өндірісінің дамуын талдау мүмкіндігін қалыптастыру. Пәнді оқу нәтижесінде магистранттар: 1.Қазақстан аумағында ежелгі дәуір мен орта ғасырларда мәдени-тарихи үдерістер туралы идея қалыптастыру; археологиялық мәдениеттің эволюциясын талдау; археологиялық ескерткіштерді хронология және кезеңділандыру мәселелерін басшылыққа алуға; Еуразия археологиясында ғылыми тұжырымдамаларды және шешуші мәселелерді түсіну; 2. Археологиялық мәдениеттер мен мәдени-тарихи қауымдастықтардың, аймақтардың негізгі ерекшеліктерін айқындау; Жалпы және нақты, нақты; Қазақстандағы және іргелес аумақтарда ежелгі және орта ғасыр дәуірінде керамикалық өнімді талдау негізінде аймақтық халық топтарын анықтау; 3. Орта ғасырларда этносаралық байланыстардың маркері ретінде сәндік дәстүрлерді дамыту бағытын сабақтастықты, өзара байланыс пен өзара әсерді көрсету; 4. Жетілдірілген жіктеу кестелерін әзірлеу; Еуразия аумағында керамика өнімдерінің негізгі сипаттамаларын пайдаланып, ежелгі дәуір мен орта ғасырларда мәдени, тарихи және этномәдени үрдістерді қайта құру; 5. Археологиялық құтқару және сараптама жұмыстарын жұргізу, мұражай, туризм және білім беру қызметі саласындағы кәсіби-зерттеу жұмыстарын жүргізу; ғылыми іс-шараларда археология туралы білім кешенін көрсету. Курс қалыптастырады: археологиялық мәдениетті керамикалық өнімді дамыту деңгейін зерттеудің теориялық және әдіснамалық негізін, керамикалық өнімді талдау, үздіксіздік, өзара байланыс және өзара әрекеттесуді көрсету, ерте және орта ғасыр дәуірінде этносаралық байланыстың маркері ретінде керамика дәстүрін дамыту бағытын қалыптастыру. Пәнді оқу барысында келесі аспектілер қарастырылады: Қола дәуірінің керамикасы (Петров, Сынташта, Алакөл, Федоров және т.б.), ерте темір дәуірі және орта ғасырлар. Шикізатқа арналған опциялар, шикізатты таңдау принциптері. Отырғызу нұсқалары, температура. Кемелерді безендіру, аймақтарды бөлу, түсіндіру және әшекейдің семантикасы, қолдану әдісі. Глаздалған керамика. Ангоб. Керамикалық тамырларды қалпына келтіру және сақтау жолдары. Бобринский әдістемесі, генетикалық, статистикалық, техникалық және типологиялық талдау. Керамиканы пәнаралық зерттеу әдістері.
-
Диаспораларды зерттеудің әдістері мен әдіснамасы
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты магистранттарда диаспораларды зерттеудің әдістері және методологиясының негізгі проблемалары бойынша білімін қалыптастыру болып табылады. Білім беру нәтижесінде магистрант: 1. Диаспоралардың даму заңдылықтары туралы тереңдетілген білім көрсету; диаспораларды тарихи-этнографиялық зерттеу мәселелерін саяси, экономикалық, әлеуметтік жағынан жұмыс істеуін кешенді түрде интерпретациялау; 2. Этнологиялық және этносоциологиялық әдістерді, құрал-саймандар мен әдістемесін қолдана білу, қазақ диаспорологиясы бойынша жаңа білім алудың өзіндік біліктілігін қалыптастыру; 3. Диаспораларды зерттеу методологиясының әр түрлі бағыттарын қолдана отырып этнографиялық, этносоциологических, этноархеологиялық (ескерткіштанулық) әдістерін пайдалану дағдыларын көрсету; 4. Тарихи таным проблемалары, қазақ диаспорологиясын жаһандану дәуіріндегі жаңа көші-қон үрдістері аясында тарихи тұжырымдамалық зерттеу бойынша теориялық-методологиялық әдебиеттерге өз бетінше талдау жұмысын жасау; 5. Қазақ диаспорасын зерделеу саласында пәнаралық синтез методологиясының теориялық және практикалық негізі бойынша ғылыми ізденістердің заманауи ағымына сай жедел ықпалдасуды кіріктіре отырып, ғылыми баяндама дайындау. Пәннің мазмұны. «Диаспораларды зерттеудің әдістері және методологиясы» пәні болашақ мамандарда диаспораларды зерттеудің әдістері және методологиясына қатысты өзекті проблемалар бойынша тәуелсіз сын тұрғысынан ойлау және түсіну қабілеттерін қалыптастыруға бағытталған. Пәнді оқыту кезінде келесі аспектілер қарастырылатын болады: Диаспораларды зерттеудің әдістері және методологиясы ұғымы. Диаспораларды зерттеудің әдістері және методологиясы жеке зерттеу бағыты ретінде. Диаспораларды зерттеудің әдістері және методологиясының мақсаттары мен міндеттері Диаспораларды зерттеудің әдістері және методологиясының негіздері. Диаспораларды зерттеудің әдістері және методологиясының қазақстандық тарихнамасы. Диаспорологияның шетелдік тарихнамасы. Диаспорологияны зерттеу ерекшеліктері. Этнографиялық зерттеулердің әдістері мен әдіснамасы. Диаспорологиядағы этносоциологиялық зерттеулер. Этнос және саясат. Диаспорологиялық зерттеудегі методологиялық бағыттар. Диаспорологияның әр түрлі аспектілерін зерттеудегі негізгі әдістердің түрлері. Отандық диаспорологияның даму серпіні. Диаспорология бойынша зерттеу жүргізу ерекшеліктері.
-
Шет елдердегі қазақ диаспорасы
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты магистранттарда шет елдердегі қазақ диаспорасының негізгі проблемалары бойынша білімін қалыптастыру болып табылады. Білім беру нәтижесінде магистрант: 1. Шет елдердегі қазақ диаспорасының негізгі үрдістері мен ерекшеліктерін және олардың қазақтардағы этномәдени жай-күйіне тигізген әсерін негіздеу; 2. Диаспорологияның ғылыми, әлеуметтік және басқа мәселелері бойынша пайымдауларды Ресей, Орта Азияда, Моңғолияжәне Қытай қазақ диаспорасы (ирреденты) қалыптасуының объективті және субъективті себептері дәйектеу; 3. Статистикалық деректер және халық санағы негізінде қазақ диаспорасының сандық құрамының өсу және құлдырау динамикасын салыстыру; 4. Шет елдердегі қазақтарының тарихын, шаруашылық, материалдық және рухани мәдениетін, қолөнері және салт-дәстүрін тақырып көлемі бойынша білімімен жұмыс істеу; 5. Қазақ диаспорасының қоныстану сипатына (тығыздығының немесе дисперстігі) қарай сақталу ерекшеліктері дәстүрлі шаруашылығы мен мәдениетінің өзгертуін интерпретациялау; 6. Қазақтардың этномәдени процестердің негізгі үрдістері мен аймақтық ерекшеліктерін және олардың этникалық қазақ диаспорасының дамуына тигізген ажырату; 7. Қытай және Моңғолия қазақ диаспорасын ғылыми-зерттеу бойынша логикалық талдау және жинақтау, ғылыми құзыреттілік, сауаттылық қабілетін пайдалана отырып жоба даярлау. Пәннің мазмұны. «Шет елдердегі қазақ диаспорасы» пәні болашақ мамандарда Ресейдегі, ОрталықАзиядағы (соның ішінде Ауғанстан), Қытай және Монғолиядағы қазақ диаспорасына қатысты өзекті проблемалар бойынша тәуелсіз сын тұрғысынан ойлау және түсіну қабілеттерін қалыптастыруға бағытталған. Пәнді оқыту кезінде келесі аспектілер қарастырылатын болады: «Шет елдердегі қазақ диаспорасы»пәні. Ресей, Орталық Азия, Қытай және Монғолиядағы қазақ диаспорасын зерттеу мақсаты мен міндеттері. Шет елдердегі қазақ диаспорасының даму тарихы. Қазақ диаспорасын зерттеу әдістері мен методологиясы. Шет елдердегі қазақтарының саны және құрамы. Қазақ диаспорасының шаруашылық қызметі, қолөнері және кәсіпшілігі. Ресей, Орталық Азия, Қытай және Монғолиядағықазақтарының материалдық және рухани мәдениеті, салт-дәстүрлері. Шет ел қазақ диаспорасының тарихи-мәдени ескерткіштері. Ресей, Орталық Азия, Қытай, Монғолия және Түркия қазақтарыныңҚазақстанның дамуына қосқан негізгі үлесі.
-
Әлемнің ежелгі ұлы өркениеттері
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты - Магистранттарда әлемдік өркениеттер типологиясы, қазіргі және өткендегі өркениеттер даму тарихының ерекшеліктері, «өркениет» түсінігі және оның негізгі теориялары туралы түсінік қалыптастыру. Алғашқықауымдықтан өркениетке өту, ежелгі өркенитеттердің, ежелгі дәуірдегі адам, табиғат, қоғам және олардың археологиялық ескерткіштерінің жалпы сипаттамасы туралы білім беру. Білім беру нәтижесінде магистрант: 1. «Өркениет» түсінігін және өркениеттің негізгі теорияларын зерттеуде тереңдетілген заманауи білімді көрсетуге; 2. Алғашқы қауымнан өркениетке өту жөнінде өз қорытындыларын хабарлауға; 3. Ежелгі өркениеттер мен олардың археологиялық ескерткіштері сипаттауға; 4. Әлемдік өркениет шеңберіндегі теориялық және тарихи білімді талдауға қабілетті. 5. Тарихи-мәдени мұра бойынша принциптер мен әдістерді қолдану. Пәннің мазмұны. Пән магистранттардың Ежелгі дүние өркениеттері туралы көзқарастарын қалыптастыратын теориялық курс болып табылады. Пән ежелгі өркениеттер туралы деректерді түсіндіру; Ежелгі Грекия өркениетін, батысеуропалық ортағасырлық өркениет пен Византияны зерттеу; Орта ғасырдағы Шығыс өркениеті мен ортағасырлық орыс өркениетіне ерекше назар аудару секілді білім жүйесіне негізделеді.
-
Ғұн-сармат археологиясы
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты - Магистранттарда ғұн-сармат археологиясын зерттеуде теориялық және методологиялық негіз болуға ықпал еткен жаңа теориялық концепциялар мен тұжырымдамалар туралы түсінік қалыптастыру, сонымен қатар, ғұн-сармат дәуіріне жататын тайпалардың өмірі, қоғамдық, әлеуметтік құрылымы мәселесіне арналған еңбектермен таныстыру.
-
Археологиядағы пәнаралық зерттеулер әдістері
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Мақсаты - археологиядағы пәнаралық зерттеулер жүргізу қабілетін қалыптастыру. Пәндерді оқу нәтижесінде магистраттар: 1. Археология туралы жаңа деректерді сыни талдау, бағалау және синтездеу; пәнаралық ғылыми проблеманы қалыптастыру үшін жаңа материалдарды біртұтас идеяға біріктіру; 2. Археологиялық әртүрлі орындардың пәнаралық зерттеулер әдісін қалыптастыру және негіздеу; табиғи және геофизикалық ғылымдар, ақпараттық технологиялар, археологияның классикалық және инновациялық әдістері; 3. Археологиялық ескерткіштерді және материалдық қорларды зерттеу әдістерін меңгеру; жаңа ескерткіштерді анықтауға; бастапқы сақтау және тіркеу; жүйелеу; типологизациялау; мәдени және хронологиялық атрибуцияны анықтау; карталау және компьютерлік өңдеу; ескерткіштерді (радиокөміртек, спор-тозаң және т.б.) танысу үшін талдаулар мен үлгілерді алу дағдыларына ие; остеологиялық және антропологиялық материалдармен жұмыс жасау; 4. Физиографиялық, климаттық және антропогендік әсерлерді есепке ала отырып, жылжымайтын археологиялық ескерткіштерді мұражайға айырудың әртүрлі жолдарын ұсыну және негіздеу; ашық әуе мұражайларын ұйымдастыру әдісін құрастыру және сипаттау; 5. Археологиялық құтқару және сараптама жұмыстарын жұргізу, мұражай, туризм және білім беру қызметі саласындағы кәсіби-зерттеу жұмыстарын жүргізу; ғылыми іс-шараларда археология туралы білім кешенін көрсету. Курс қалыптастырады - Археологиялық ескерткіштер мен артефактілерді пәнаралық әдістермен зерттеу әдістерін түсінудің теориялық және әдіснамалық негізін, зерттеу мәселелерін шешу үшін археологиялық және пәнаралық білімді интеграциялау, синтездеу және трансформациялау дағдыларын меңгеру; археологиялық ескерткіштерді пәнаралық зерттеуді жаратылыстану ғылымының әдістерін қолдану арқылы дамыту. Пәнді оқу барысында келесі аспектілер қарастырылады: Археологиядағы табиғи-ғылыми әдістер. Картографияның негіздері. Аэрофотосъемка, геофизикалық зерттеу әдістері. ГАЖ. Археологиядағы танысу әдістері. Археологиялық фитология, палеоботаникалық зерттеулер. Палеозология. Палеофаунистік әдістер. Антропология. Палеогенетика. Антропохимия. Керамиканың техникалық және технологиялық зерттеулері. Металлография. Металды спектралды талдау. Зерттеу әдістері. Археологиялық объектілерді қалпына келтіру. Статистика
-
Қазақстандағы отбасы және неке мәселелері
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты - Магистранттарға қазіргі қазақстандық отбасының дамуындағы заңдылықтары мен үрдістері, этникалық ерекшелігі, қазіргі отбасы жүйесіндегі ортақтық және ерекшелік, оның құрамындағы өзгерістермен таныстыру, сондай-ақ, отбасы ішіндегі ерекшеліктер, «от ағасының» қазіргі статусы, ерлі-зайыптылар арасындағы, балалар арасындағы және ата-ана мен балалары арасындағы тең құқылық, отбасы ішіндегі этикет және т.б. туралы жүйелі білім беру. Білім беру нәтижесінде магистрант: - 1. Қазақстандағы отбасы мен неке мәселелерін шешуде тереңдетілген мамандандырылған білімді пайдалануға; - 2. Заманауи ауыл отбасының жалпы және ерекше құрылымын оның кең таралған типтері мен құрамындағы өзгерістерін қоса отырып зерттеу; - 3. Отбасыішілік қарым-қатынас ерекшелігін, оның ішінде «отбасы басшысы» заманауи дәрежесін түсінуге; - 4. Жұбайлар, балалар, ата-ана мен балалар арасындағы, ұрпақтар арасындағы қарым-қатынастың теңдігі бойынша алынған білімді пайдалануға; - 5. Отбасыішілік этикетті талдауға, т.с.с. қабілетті. Пәннің мазмұны. Курс қазіргі ғылыми білімдер контексінің аясында Қазақстанның моно және полиэтникалық аймақтарындағы отбасылық-некелік қарым-қатынастардың өзекті мәселелерін қарастырады. Қазіргі отбасы жүйесіндегі, отбасы ішіндегі, отбасының сыртқы және ішкі байланыстарындағы ортақтық пен ерекшілігі қарастыралады, сондай-ақ, оның маңызды әлеуметтік қызметтері, қазіргі кезде неке, оның ішінде ұлтаралық неке құрудағы негізгі мәселелер сараланады.
-
Қазақстанның ортағасырлық қала мәдениеті
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты - Магистранттарда Қазақстанның қала мәдениетін зерттеудегі өзекті мәселелерге байланысты ой қалыптастыру. Курсты оқыту барысында қала мәдениетінің қалыптасуына байланысты жаңа концепциялар мен ғылыми гипотезалар талданып, олардың негізі жан-жақты сараланады. Білім беру нәтижесінде магистрант: 1. Ортағасырлық археология шеңберіндегі теориялық және тарихи білімді талдауға; 2. Қала мәдениетін зерттеудің методологиялық негізінің қалыптасуына үлкен ықпал ететін заманауи теориялық концепциялар мен ғылыми гипотезалар бойынша тереңдетілген мамандандырылған білімді пайдалану; 3. Тарихи-мәдени мұра бойынша принциптер мен әдістерді қолдану. 4. Ортағасырлық археология шеңберіндегі теориялық және тарихи білімді талдауға; 5. Қала мәдениетін зерттеудің методологиялық негізінің қалыптасуына үлкен ықпал ететін заманауи теориялық концепциялар мен ғылыми гипотезалар бойынша тереңдетілген мамандандырылған білімді пайдалану. Пәннің мазмұны. Оқу барысында ортағасырлық қала мәдениетін зерттеу мәселелеріне ерекше назар аударылады, сондай-ақ қалалар мен қалашықтар, олардың фортификациясы, көшелері, топографиясы, археологтардың есептеуі бойынша демографиясы, ортағасырлық қала тұрғындарының материалдық және рухани мәдениеті, қоғамдық және әлеуметтік қабаттары, тұрмыстық бұйымдары, қала мен даланың симбиозы, ортағасырлық қалалардағы қоғамдық және культтік құрылыстары (мешіттер, моншалар, т.б.), қалашықтар архитектурасы, су жүйесі, кәріздер, үйлер құрылымы, зергерлік бұйымдары және т.с.с. зерттеледі.
-
Дәстүрлі мәдениет және жаңғыру
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты - Магистранттарға жаңғыру мен дәстүрлі мәдениеттің байланысы және күрделі этномәдени үдерістермен сипатталатын ХХІ ғ. басындағы тарихи жағдайлар, сондай-ақ, қазіргі кезеңнің іргелі мәселесіне айналып отырған дәстүрлі және жаңғырған мәдениеттердің бір-біріне қарсы тұруы туралы білім беру. Білім беру нәтижесінде магистрант: - 1. Ақпаратты өңдеу мен түсіндірудің заманауи әдістеріне ие болуға; - 2. Дәстүрлі мәдениет пен модернизацияны зерттеу бойынша әдістерді жасау мен қолдануға; - 3. Дәстүрлі және заманауи мәдениет мәселелерін шешу үшін тереңдетілген мамандандырылған білімді пайдалануға қабілетті. - 4. Этностың арақатынасы теориясы мен саясаттағы жаңа жетістіктерге сыни баға беруге және түсіндіруге; - 5. Этнополитиканың теориялық және қолданбалы аспектілерін білуге Пәннің мазмұны. Аталған курс дәстүрлі мәдениет пен модернизация мәселелеріне арналған. «Қазіргі заман» мен «дәстүрліліктің» қарсылығы колониялық жүйенің ыдырауы және әлемнің саяси картасында қайтадан пайда болған елдерді қазіргі заманға, қазіргі өркениетке бейімдеу қажеттілігі туындауы нәтижесінде пайда болды. Алайда модернизация процесі ертерек, отарлық кезеңде басталды, яғни еуропалық шенеуніктер өздерінің «түземдіктерге» арналған қызметтерінің пайдалылығына сенімді болып, бұл халықтардың үдемелі дамуына кедергі келтіретін дәстүрлер мен нанымдарды қырып тастады. Сол кезеңде қалыптасқан көзқарасқа сәйкес дәстүрлі қоғамнан қазіргі заманға (ал ол бүкіл мәдениеттер мен халықтарға міндетті болып саналды) өту модернизация арқылы ғана жүзеге асты, сондай-ақ бұл термин бүгінде бірнеше мағынада қолданылады, сондықтан оны зерттеп, магистранттарға аталған мәселе бойынша білім беру қажет.
-
Қазақстанның қалалық мәдениеті археологиялық материалдар бойынша VIII-XIV ғғ.
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты - Қазақстанның қалаларын (X-XIV ғғ.) Карталау үшін Қазақстанның қалалық мәдениетін талдау қабілетін қалыптастыру. Пәндерді оқу нәтижесінде магистранттар: 1. Орта ғасырларда Қазақстанның аумағында мәдени, тарихи және этномәдени процестер туралы ғылыми түсініктерді интерпретациялау; негізгі талқыланатын мәселелерді талдайды; Еуразия тарихындағы Қазақстанның ортағасырлық қалаларының рөлі туралы пікірлер мен пікірлердің эволюциясын айқындау; 2. Еуразиялық кеңістіктегі Қазақстанның урбанизациясының даму деңгейін көрсету; Қазақстанның қалалық мәдениетін дамытудың жалпы және айрықша ерекшеліктерін көрсету; ежелгі елді мекендердің қазба жұмыстарынан археологиялық материалдарды жүйелеу және талдау; 3. Жетілдірілген жіктеу кестелерін әзірлеу; Орта ғасырларда Еуразия аумағында мәдени, тарихи және этномәдени процестердің ерекшеліктерін қайта құру; археологиялық артефактілердің негізгі сипаттамаларын сипаттау (нумизматикалық жинақтар, импорттық заттар, керамика, металл, шыны бұйымдар); 4. Қазақстанның әртүрлі физиографиялық аймақтарындағы орта ғасырдағы Қазақстан халқының мәдени жетістіктерін қайта құру; этномәдени үрдістердің қозғаушы күштерін айқындау; Ұлы Жібек жолының қазақстандық бөлігінде стационарлық ескерткіштер картасын жасау; 5. Археологиялық құтқару және сараптама жұмыстарын жұргізу, мұражай, туризм және білім беру қызметі саласындағы кәсіби-зерттеу жұмыстарын жүргізу; ғылыми іс-шараларда археология туралы білім кешенін көрсету. Курс қалыптастырады: археологиялық материалдардағы қалалық мәдениетті қалыптастыру мен дамытудың теориялық және әдіснамалық негіздері, Еуразиялық кеңістіктегі Қазақстандағы урбанизацияның даму деңгейін көрсету, археологиялық материалдарды жүйелендіру және талдау негізінде жалпы және нақты таңдау. Пәнді оқу барсында келесі аспектілер қарастырылады: Орта ғасырдағы урбанизация: ортағасырлық мәдениетте қаланың ерекшелігі мен функциялары. Қазақстанның ортағасырлық мәдениетіндегі қаланың феномені. Орта ғасырлық қалалық қазақстандық ғалымдардың еңбектерінде. Орта ғасыр урбанизациясының соңғы ғылыми тұжырымдамалары. Ұлы Жібек жолындағы қалалардың генезисі. Қазақстанның ортағасырлық қалаларының материалдық мәдениеті: әлеуметтік әлеуметтану шекарасы. Ортағасырлық қала құрылысы аясында көшпелі және отырықшы мәдениеттер арасындағы өзара әрекеттесу мәселелері. Қазақстанның ортағасырлық қалаларының археологиялық зерттеулерінің әдістері. Қазақстанның ортағасырлық қалалық мәдениетінің ескерткіштерін сақтау және қалпына келтіру жұмыстарының әдістері. Мәдени мұра мәселелері: мәселелері мен әдістері.
-
Қазақстанның этносаясаты
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты - Этнос пен саясаттың арақатынасын, этникалық үдерістердің саясатпен өзара байланыстылығы мәселелерінің қағидалары, этностың пайда болу заңдылықтары мен олардың қоғамдағы орны жөніндегі отандық және шетелдік концепциялардың зерттелу мәселелері қарастырылады. Білім беру нәтижесінде магистрант: - 1. Қазақстан территориясындағы этномәдени және этносаяси үдерістерді талдауға; - 2. Қазақстанның этносаясаты шеңберінде тереңдетілген мамандандырылған білімді пайдалануға; - 3. Этностың қалыптасу заңдылықтары және оның қоғамдағы рөлу туралы жаңа теорияларды білуге; - 4. Этностың арақатынасы теориясы мен саясаттағы жаңа жетістіктерге сыни баға беруге және түсіндіруге; - 5. Этнополитиканың теориялық және қолданбалы аспектілерін білуге; - 6. Қазақстанның этносаясатын зерттеу ісінің дамуына өзіндік үлесін қосуға қабілетті. Пәннің мазмұны. Пән Қазақстанның этносаясаты туралы магистранттардың ғылыми көзқарасын қалыптастыратын теориялық курс болып табылады. Аталған мәселені зерттей отырып магистрант этносаяси үдерістер бойынша негізгі мәселелер жөнінде білім мен пәнаралық әдістемеге ие болады. Білім беру барысында этносаясаттың теориялық және қолданбалы аспектілері бойынша олардың нәтижелеріне өз бетімен зерттеу жүргізу мен түсіндіруге, сондай-ақ терминологиялық аппаратқа, Қазақстан территориясындағы этномәдени және этносаяси үдерістерге ерекше назар аударылады
-
Диаспорологиядағы этно-социологиялық зерттеулер
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты магистранттарда диаспорологиядағы этно-социологиялық зерттеулер және оның негізгі проблемалары бойынша білімін қалыптастыру болып табылады. Білім беру нәтижесінде магистрант: 1. Елдегі және жалпы әлемдегі негізгі этнодемографиялық және этноәлеуметтік үрдістер туралы білімдерін көрсету; 2. Елдер (Ресей, Өзбекстан, ҚЫТАЙ, Моңғолия, Түркия және т. б.) бойынша қазақ диаспоралары демографиялық және социологиялық талдауды талқылау; 3. Ұсынылған пән бойынша терминологиялық аппаратты қолдану; қазақ диаспораларының қазіргі әлеуметтік жүйелерінің объективті және субъективті себептерін анықтау; 4. Жүргізілген халық санағының нәтижелерін, ағымдағы статистика және әлеуметтік сауалнама деректері материалдарын қорытындылау; 5. Диаспорологиялық этносоциологических зерттеулердің тәжірибелік жұмысын басқару; қазақ диаспоралары бойынша зерттеулер жүргізу үшін қажетті этносоциологиялық сауалнамаларды құрастыру.
-
Орталық Азия археологиясының өзекті мәселелері
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты - Орталық Азия археологиясының өзекті мәселелерімен таныстыру. Оқу нәтижесінде: алған білімдерін Орталық Азияның материалдық, рухани және қалалық мәдениетінің дамуын зерттеуде пайдалану; біздің мемлекетіміздің қалыптасуы мен байырғы халықтың этногенезінде Орталық Азия қалалық мәдениетінің рөлін көрсету; Орталық Азия археологиясын зерттеуде өзінің дүниетанымдық ұстанымын қалыптастыру; ғылыми-зерттеу жұмыстарында анықталған деректерді талдау.
-
Қазақстан аумағындағы тас дәуірі мәдениеттері эволюциясы және антропогенез
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Мақсат - археологиялық ескерткіштер каталогын жасау үшін тас дәуірінің мәдениетін жүйелеу және типологиялық түрде қалыптастыру, антропогенез процесін талдау. Пәндерді оқу нәтижесінде магистранттар: 1. Тас дәуірінде Қазақстанның аумағында мәдени-тарихи мен антропогенез процестер идеясын қалыптастыру; археологиялық мәдениеттің эволюциясын талдау; археологиялық ескерткіштерді хронология мен кезеңділандыру мәселелерін сипаттау; Тас дәуіріндегі Еуразия археологиясындағы ғылыми тұжырымдамалар мен шешуші мәселелерді түсіндіру; 2. Тас дәуіріндегі археологиядағы құбылыстарды және фактілерді келесі диагностикалық ерекшеліктерге сыни түрде бағалау: геологиялық кезеңдер, климаттың өзгеруі және ежелгі дәуірдегі табиғи орта; антропогендік және голоцентте өсімдіктер мен жануарларды зерттеу әдістері; антропогенез және биологиялық эволюция теориясы; 3. археологиялық мәдениеттер мен мәдени-тарихи қоғамдастықтардың, аймақтардың негізгі ерекшеліктерін айқындау; Жалпы және нақты, нақты; Қазақстандағы және көршілес аумақтардағы тастардың дәуіріндегі аймақтық топтарды анықтау; ежелгі халықтың палеоэкологиялық жағдайын және тіршілігін қолдау жүйесін қайта құру; 4. Қазақстанның тас ғасыры археологиялық ескерткіштерінің каталогын жасау; археологиялық мәдениеттің эволюциясының аймақтық ерекшеліктерін талдау; қола дәуіріндегі этномәдени процестердің қозғаушы күштерін негіздеу; 5. Археологиялық құтқару және сараптама жұмыстарын жұргізу, мұражай, туризм және білім беру қызметі саласындағы кәсіби-зерттеу жұмыстарын жүргізу; ғылыми іс-шараларда археология туралы білім кешенін көрсету Курс қалыптастырады: тас дәуірінің археологиясында негізгі мәселелерді түсінудің теориялық және әдіснамалық негізі, археологиялық мәдениеттің эволюциясы, антропогенез, эволюцияның себептерін түсіндіру, Қазақстандағы тас дәуірінің археологиялық мәдениеттерінің кезеңдері мен формаларын анықтау. Пәндерді оқу барысында келесі аспектілер қарастырылады: Тас ғасыры - хронология және дәуірлеу. Тас дәуірінің орналасуын зерттеу әдістері. Геологиялық кезеңдер мен климаттың өзгеруі және табиғи орта. Антропогендік және голоцентте өсімдіктер мен жануарларды зерттеу әдістері. Антропогенез және биологиялық эволюция теориясы. Эволюциялық гоминид ағашы. Қазақстанның ежелгі палеолиті. Қазақстанда ежелгі және орта палеолит дәуірінің мәдениеті. Қазақстанның аумағында кеш палеолит. Еуразияның классикалық жоғарғы палеолит және кеш палеолит дәуірінің мәдениеті. Гомо сапиенстердің сипаттамасы. Хомо сапиенс және оның замандастары. Хомо сапиенс және оның мәдениеті. Қазақстандағы мезолит ескерткіштері мен мәдениеттері. Қазақстандағы тас ғасырының голоцендік ескерткіштерін зерттеу жағдайы. Өндірілетін шаруашылықтың ең ежелгі орталықтар. Қазақстандағы неолит ескерткіштері мен мәдениеттері. Қазақстанда өндірілетін шаруашылықты қалыптастыру және оны зерттеу проблемалары. Қазақстандағы анолиттік ескерткіштер. Мәдени эволюция теориясы. Палео-социологиялық қайта құру. Өнердің пайда болуы мәселесі. Қазақстандағы тас ғасыры өнері.
-
Далалық аймақтардағы ескерткіштердің атрибуция мәселелері
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты магистранттарда далалық аймақтардағы ескерткіштердің атрибуция мәселелерімен оның негізгі проблемалары бойынша білімін қалыптастыру болып табылады. Білім беру нәтижесінде магистрант: 1 Ғылыми ақпарат саласындағы белгілері және типология ескерткіштер, мемориалдық-ғибадаттық сәулет дала аймағының Еуразия мен көрші аймақтардағы ескерткіштерді негіздеу; 2. Қазақтардың мемориалдық-ғибадаттық сәулетін терең таным және типология бойынша жіктеу, түсіндіру; 3. Қазақтардың жалпы шағын дәстүрлі сәулет нысандарын жіктеу ерекшеліктерін түсіндіру; 4. Халық сәулетінің монументалдық ескерткіштерін типологиялау ерекшеліктері туралы ғылыми ақпаратты талдау және салыстыра білу; 5. Далалық аймақтардағы ескерткіштердің атрибуция мәселелері саласындағы жинақтап қорытылған нәтижелерін пайдалана отырып, ғылыми мақаланы дайындау. Пәннің мазмұны. «Далалық аймақтардағы ескерткіштердің атрибуция мәселелері» пәні болашақ мамандарда далалық аймақтардағы ескерткіштердің атрибуция мәселелеріне қатысты өзекті проблемалар бойынша тәуелсіз сын тұрғысынан ойлау және түсіну қабілеттерін қалыптастыруға бағытталған. Пәнді оқыту кезінде келесі аспектілер қарастырылатын болады: Далалық аймақтардағы ескерткіштердің атрибуция мәселелері ұғымы. Далалық аймақтардағы ескерткіштердің атрибуция мәселелері пәні. Далалық аймақтардағы ескерткіштердің атрибуция мәселелерін зерттеудің мақсаты мен міндеттері. Далалық аймақтардағы ескерткіштердің атрибуция мәселелерінің негіздері. Далалық аймақтардағы ескерткіштердің атрибуциясының типологиясы. Далалық аймақтардағы ескерткіштердің атрибуция мәселелерін зерттеудегі методологиялық бағыттар. Далалық аймақтардағы ескерткіштердің атрибуция мәселелерін зерттеу әдістері. Далалық аймақтардағы ескерткіштердің атрибуция мәселелерін зерттеудің практикалық негіздері. Далалық аймақтардағы ескерткіштердің атрибуцияның сыныпталуы. Ескерткіштер аумақтық тұтастықтың белгісі, ұлттық қауіпсіздік мәні, этномәдени сәйкестілік ретінде. Қазақ ескерткіштерін қорғау, қалпына келтіру және пайдалану мәселелері. Ескерткіштер және туризм.
-
Қазақтардың ғұрыптық-тұрғынжай кешендері
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты магистранттарда қазақтардың діни тұрғын үй кешендерімен оның негізгі проблемалары бойынша білімін қалыптастыру болып табылады. Білім беру нәтижесінде магистрант: 1. Қазақстанның барлық аумағында халық сәулеті ескерткіштерінің таралуы бойынша ақпаратты көрсету, қазақ халқының сәулет ескерткіштерінің тарихын зерттеу бойынша жүйелі таным қалыптастыру; 2. Елдің әртүрлі аймақтарындағы қазақ халық сәулетінің аймақтық ерекшеліктері туралы ғылыми негізделген сипатты нақты ұсыну; 3. Қазақтардың діни тұрғын үй кешендерін түйсінуде және зерттеудеғылыми құзыреттілік пен сауаттылықпен тәжірибеге салу; 4. Қазақстандағы халық сәулет және тасқа ойып қашау өнері мектептерінің ұқсастықтарынайқындау; логикалық қорыту және талдау қабілеттері мен дағдыларын меңгеру; 5. белгілі бір өңірдегі қазақтардың діни тұрғын үй кешендерін зерттеу бойынша экспедиция ұйымдастыру және өткізудің үлгі ретінде жоспарын дайындау. Пәннің мазмұны. «Қазақтардың діни тұрғын үй кешендері» пәні болашақ мамандарда қазақтардың діни тұрғын үй кешендеріне қатысты өзекті проблемалар бойынша тәуелсіз сын тұрғысынан ойлау және түсіну қабілеттерін қалыптастыруға бағытталған. Пәнді оқыту кезінде келесі аспектілер қарастырылатын болады: Қазақтардың діни тұрғын үй кешендерін зерттеу тарихы. Арал-Каспий аймағының ескерткіштері. Жергілікті ескерткіштердің топтық орналасуы. Сарыарқа Ескерткіштері. Ескерткіштер т. б. Қазақстанның аумақтарында диаспорасы. Қазақтардың діни тұрғын үй кешендерінің типологиясы. Құрылыстардың монументалды нысандары. Шағын пішінді ескерткіштер. Қазақтардың діни тұрғын үй кешендерінің генезисі. Қазақтардың діни тұрғын үй кешендері қазақтардың тарихи-этнографиялық дерек көзі ретінде. Таңбалар. Пәндік-сюжеттік суреттер ("сурет"). Орнаменттік әрлеу. Қазақтарда тасқа ойып қашау ісінің ұйымдастырылуы.
-
Қазақстандағы ерте темір дәуірінің өнері
- Бақылау түрі: [АБ1+MT1+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Мақсаты - ерте көшпенділердің жеке стилистикалық ерекшеліктерін дамыту үлгілерін анықтауға арналған өнер туындыларының модельдерін талдау. Пәндерді оқу нәтижесінде магистранттар: 1. Ертедегі көшпелілер өнерінің үлгілерін зерттеу, жан-жақты талдау және сипаттау; өнер туындыларын талдау кезінде терминологиялық аппаратты, әдіснаманы және зерттеу әдіснамасын қолдануға; 2. Қазақстан аумағында және іргелес аумақтарда ерте көшпенділердің бейнесін және суретін, көркемдік техникасы мен стилистикалық ерекшеліктерін талдау; ерте көшпелілер өнерінің сюжеттерін түсіндіруді ұсыну; діни және мифологиялық көзқарастардың негізгі элементтерін, қарабайыр археология саласындағы заманауи жетістіктерді басшылыққа алатын дүниетанымды, археологиялық артефактарды, этнографиялық деректерді пәнаралық зерттеуді; 3. Қазақстан аумағында көшпелілер өнерінің дамуындағы эволюцияның кезеңдерін айқындау; сабақтастықты, қарым-қатынасты және өзара әрекеттестікті, жергілікті тайпалар өнерінің даму бағытын көрсетуге; халықтың аймақтық топтарына тән жалпы және нақты, айрықша, айрықша ерекшеліктерін көрсету; 4. Еуразияның далалық белдеуіндегі жеке кескіндерді, сюжеттерді, өнердің стилистикалық ерекшеліктерін дамыту және тарату модельдерін құру; 5. Археологиялық құтқару және сараптама жұмыстарын жұргізу, мұражай, туризм және білім беру қызметі саласындағы кәсіби-зерттеу жұмыстарын жүргізу; ғылыми іс-шараларда археология туралы білім кешенін көрсету. Курс қалыптастырады: ерте сақ өнерін зерттеудің теориялық және әдіснамалық негізін, суреттер мен сюжеттерді, көркемдік техникаларды зерттеу, талдау, сипаттау; ерте көшпенділердің өнерінің эволюциясын қарастыру; жануарлар түрін талдау негізінде идеологияны, дүниетанымды, әлеуметтік құрылымды сипаттау. Пәнді оқу барысында келесі аспектілер қарастырылады: скиф-сақ дәуірінің идеологиясы мен өнері. Ерте темір дәуірінің соңғы кезеңінің өнері. «Скиф (Скиф-Сібір) әлемі» мәдени-тарихи аймақ ретінде: негізгі ерекшеліктері (скифтік үшайра, жерлеу рәсімі мен экономиканың ортақ ерекшеліктері), аймақты құрайтын факторлар, аймақты құрайтын факторлар, аймақты құрайтын факторлар. Көне өнер - тарихи дереккөз. Жануарлар стилі және оның шығу тегі. Мифология, пұтқа табынушылық. Сақи петроглифтері. Локализация және хронология. Отандық және шетелдік скифтерде ежелгі көшпенділердің негізгі діни-мифтік жүйелері мен өнерін зерттеу мәселелері. Құрылымдық және семиотикалық талдау. Костюм көшпенділердің дүниетанымын зерттеу үшін көзі. Көшпенді мәдениеттегі түсті таңбалар. Ежелгі көшпенділердің діни-мифологиялық жүйесінде қару. Батырдың бейнесі. Көшпенділердің өнері діни-мифологиялық жүйенің көрінісі. Скиф-сака, хун-сармат дәуірі және түркі дәуіріндегі көшпелі халықтың рухани мәдениетінің сабақтастығының кейбір қырлары. Көшпелілердің материалдық мәдениетінің элементтері - дүниетаным тұрғысынан қару, киім, жылқы техникасы.
-
Қазақтың дәстүрлі сәулет өнерінің ескерткіштері
- Бақылау түрі: [АБ1+MT1+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты магистранттарда қазақтың дәстүрлі сәулет өнерінің ескерткіштері мен оның негізгі проблемалары бойынша білімін қалыптастыру болып табылады. Білім беру нәтижесінде магистрант: 1. Дәстүрлі қазақ қоныстардың пішіні туралы ғылыми білімді меңгеру; дәстүрлі қазақ сәулеті ескерткіштерінің (қыстау) генезисі туралы нақты түсінік қалыптастыру; 2. Далалы аймақтағы дәстүрлі қазақ сәулет ескерткіштерінің тарихи пішіндерінің өзіндік ерекшеліктерін интерпретациялау; 3. Қазақтардың тұрақты қоныстарының даму саласындағы ғылыми-тәжірибелік танымды, ескерткіш-қоныстардың маңызды бөлігі бойынша негізгі білімді көрсету; 4. Қазақтың дәстүрлі сәулет өнерінің ескерткіштерін сыныптау, оларды генезисі, пішіні және таралуы бойынша салыстыру; 5. Қазақтың дәстүрлі сәулет өнерінің ескерткіштері тұжырымдамалық білімді негіздей отырып, ғылыми анықтама дайындау, бұл жалпы тарихи-мәдени зерттеулер жүзеге асыру кезінде нәтижелерін пайдалануға мүмкіндік береді. Пәннің мазмұны. «Қазақтың дәстүрлі сәулет өнерінің ескерткіштері» пәні болашақ мамандарда қазақтың дәстүрлі сәулет өнерінің ескерткіштеріне қатысты өзекті проблемалар бойынша тәуелсіз сын тұрғысынан ойлау және түсіну қабілеттерін қалыптастыруға бағытталған. Пәнді оқыту кезінде келесі аспектілер қарастырылатын болады: Қазақтың дәстүрлі сәулет өнерінің ескерткіштері ұғымы. Қазақтың дәстүрлі сәулет өнерінің ескерткіштерін зерттеудің теориялық негіздері. Қазақтың дәстүрлі сәулет өнерінің ескерткіштерінің ерекшеліктері. Қазақтың дәстүрлі сәулет өнерінің ескерткіштерін түрлері және аймақтық таралымы бойынша жіктеу. Қазақтың дәстүрлі сәулет өнерінің ескерткіштерінің зерттеу әдістемесі. Қазақтың дәстүрлі сәулет өнерінің ескерткіштерін зерттеудегі әдіснамалық тәсілдер. Қазақтың дәстүрлі сәулет өнерінің ескерткіштерін зерттеуде практикалық дағдылары қолдану ерекшеліктері. Қазақтың дәстүрлі сәулет өнерінің ескерткіштерінің зерттелу тарихы. Қазақтың дәстүрлі сәулет өнерінің ескерткіштерінің тарихи формалары. Қазақтың дәстүрлі сәулет өнерінің ескерткіштерінің формалары. Уақытша маусымдық қоныс. Қазақтардың тұрақты қоныстарының дамуының алғышарттары. Стационарлық қыстау – қазақ қыстауларының (ХІХ ғ. ортасы – ХХ ғ. басы) генезисі. Даму кезеңдері. Аймақтық ерекшеліктері. Үстірт аймағындағы қазақтың дәстүрлі сәулет өнерінің ескерткіштері стационарлық ауылдардың ерекше нысаны ретінде. Құдықтар, көшпелі малшылардың. Қазақ үй құрылысын ХІХ ғ. екінші жартысы – ХХ ғ. басы. Дала аймағының қазіргі заманғы инфрақұрылымы (сақталуы) дәстүрлі мал шаруашылығы қоныстарының сақталу және оларды зерттеу/ қорғау проблемалары.
-
Қазіргі Қазақстандағы этникалық және этномәдени үдерістері
- Бақылау түрі: [АБ1+MT1+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты - қазіргі Қазақстан аумағында этникалық және этномәдени үдерістер бойынша ғылыми, статистикалық және демографиялық материалдармен жұмыс істеу қабілетін қалыптастыру. Пәнде қарастырылатын мәселелер: полиэтникалық қоғамының қалыптасуы мен дамуының негізгі кезеңдері. Қазіргі заманғы этникалық және этномәдени үдерістердің концептуалды жүйесінің факторлары, заңдылықтары және негізгі бағыттары.
-
Ерте және ортағасырлардағы Қазақстандағы этномәдени үдерістер
- Бақылау түрі: [АБ1+MT1+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты – магистранттарды ежелгі және ортағасырлардағы Қазақстандағыэтникалық және этномәдени үдерістердің тарихымен таныстыру. Білім беру нәтижесінде магистрант: 1. Еуразия әлемі халықтарының тарихи-мәдени дамуындағы, жалпытүріктік қауымдастықтағы қазақ халқының рөлін ашуға; 2. Ежелгі және ортағасырлық Қазақстандағы тарихи оқиғаларды обьективтендіру үшін археологиялық және этнологиялық деректердің маңызына баға беруге; 3. Ежелгі және ортағасырлық Қазақстандағы этномәдени үдерістерді зерттеуде тереңдетілген мамандандырылған білімді пайдалануға; 4. Ежелгі және ортағасырлық Қазақстандағы тайпалар қалыптасуының этникалық тарихын талдау. 5. Знать математические методы обработки информации (данных) и уметь применять их на практике
-
Қола дәуіріндегі Қазақстан аумағындағы мәдени-тарихи үрдістер
- Бақылау түрі: [АБ1+MT+АБ2+Емтих] (100)
- Сипаттамасы: Мақсаты - Қазақстанның қола дәуірінің археологиялық мәдениетінің классификациясын дайындау үшін Қазақстан аумағында мәдени және тарихи процестерді талдау мүмкіндігін қалыптастыру. Пәнді оқу нәтижесінде магистранттар: 1. Қола дәуірінде Қазақстанның аумағында мәдени-тарихи процестер мен антропогенез идеясын қалыптастыру; археологиялық мәдениеттің эволюциясын талдау; археологиялық ескерткіштерді хронология мен кезеңділандыру мәселелерін сипаттау; қола дәуіріндегі Еуразия археологиясында ғылыми тұжырымдамалар мен шешуші мәселелерді түсіндіру; 2. Өндіруші экономиканың шығу тегі мен даму процесін талдау; қола дәуіріндегі экономикалық және мәдени процестерді талдау; керамика өндірісінің ерекшеліктерін сипаттау, металлургияның даму деңгейі, тас және сүйек құралдарының функционалдық ерекшеліктері; 3. археологиялық мәдениеттер мен мәдени-тарихи қоғамдастықтардың, аймақтардың негізгі ерекшеліктерін айқындау; жалпы және нақты, нақты; Қазақстандағы және қола дәуіріндегі іргелес аумақтардағы аймақтық топтарды анықтау; ежелгі халықтың палеоэкологиялық жағдайын және тіршілігін қолдау жүйесін қайта құру; 4. Қазақстанның Қола дәуіріндегі археологиялық мәдениеттердің жіктелуін дайындау; экономикалық-мәдени типті эволюцияның аймақтық ерекшеліктерін талдау; қола дәуіріндегі этномәдени процестердің қозғаушы күштерін негіздеу; 5. Археологиялық құтқару және сараптама жұмыстарын жұргізу, мұражай, туризм және білім беру қызметі саласындағы кәсіби-зерттеу жұмыстарын жүргізу; ғылыми іс-шараларда археология туралы білім кешенін көрсету. Курс қалыптастырады: Археологиялық мәдениеттің эволюциясының теориялық және әдіснамалық негізін, археологиялық ескерткіштердің хронологиясы мен кезеңділігін, қола дәуірінің негізгі талқыланатын мәселелерді түсіндіру, Еуразиядағы қола дәуірінің мәдениетінің даму деңгейін бағалау. Пәнді оқу барысында келесі аспектілер қарастырылады: Қазақстанда өндірілетін экономиканың пайда болуы мен дамуы. Қазақстанда қола дәуірін зерттеу тарихы. Қазақстанда қола дәуірінің ескерткіштерін кезеңділандырудың қазіргі жағдайы. Қазақстандағы Орта Қола дәуірінің мәдениеті мен ескерткіштері. Қола дәуірінің Беғази-дандыбай мәдениеті. Қазақстандағы және іргелес аумақтардағы қола дәуірін зерттеудің заманауи мәселелері. Қазақстандағы Қола дәуіріндегі тайпалардың материалдық мәдениеті. Керамика Петр, Федоров және Алакул мәдениетінің керамикасының атрибуциясы. Сүйекті кескіндеме Металлургия. Есеп айырысу сәулеті. Мұражай сәулеті. Қазақстандағы Қола дәуіріндегі тайпалардың экономикасы. Мал шаруашылығы. Ауыл шаруашылығы Қола дәуіріндегі Қазақстан тайпаларының рухани мәдениеті. Қазақстандағы қола дәуірінің қоғамдарының әлеуметтік құрылымы.
-
Педагогикалық
- Бақылау түрі: Защита практики
- Сипаттамасы: Пәннің мақсаты: жоғары оқу орындарында педагогикалық қызметті жүзеге асыру, білім беру процесін жобалау және инновациялық білім беру технологияларын пайдалана отырып, оқу сабақтарының жекелеген түрлерін жүргізу қабілетін қалыптастыру. Курсты оқу барысында магистрант төмендегідей білімдерді меңгереді:
-
Зерттеу
- Бақылау түрі: Защита практики
- Сипаттамасы: Тәжірибе мақсаты: өзекті ғылыми мәселені зерттеуде тәжірибе жинақтау, оқу процесінде алған кәсіби білімдерін кеңейту және өз бетімен ғылыми жұмысты жүргізудің практикалық дағдыларын дамыту. Практика экономикалық білімдерді зерттеу, талдау және қолдану дағдыларын дамытуға бағытталған.